Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland

  • Kopieer en plak deze bronvermelding in je document

Er is helaas een probleem met het ophalen van de afbeelding.

Dit kan twee oorzaken hebben:

  • De publicatie is nog niet beschikbaar in Delpher, maar zal dat binnenkort wel zijn.

  • Er is een tijdelijke storing met het laden van de afbeelding.

  • Probeer het later opnieuw.

    Onderstaande tekst is niet 100% betrouwbaar

    Oud-rijksbouwmeester ir. J. Vegter overleden

    LEEUWARDEN-GORSSEL - In zijn landhuis in Gorssel is^zaterdag na een toch snel verlopende ernstige ziekte overleden ir. „Jo" J. M. Vegter, oud-rijksbouwmeester en een van de toonaangevende architecten in ons land. Ir. Johannes Jacobus Margarethus Vegter werd op 16 september 1906 geboren in Sappemeer. Hij groeide op in Scheveningen-Den Haag. Na een gymnasiumopleiding volgde Vegter een bouwkundestudie in Delft, daarna, in 1932, was hij enkele jaren assistent van de hoogleraar prof. ir. M. J. Granpré Molière. Het was de wens van de jonge bouwkundige om een praktiik „in de provincie" oo te bouwen. Intussen had Vegter al enkele huizen ontworpen, onder andere voor zijn broer die in Holten woonde. Ir. Vegter verhuisde naar Leeuwarden, waar een plaats was opengevallen door het overlijden van architect D. Meintema, wonend aan de Harlingerstraatweg. _____________

    Het waren moeilijke jaren voor het bureau Vegter, zoals voor de meeste andere architectenbureaus. In 1936 kreeg ir. Vegter een benoeming tot leraar aan de Middelbare Technische School, de latere Hogere Technische School, aan de Molenstraat. Hij zou dat blijven tot 1958. In de zestiger jaren ontwierp ir. Vegter een plan voor een nieuwe HTS op de hoek van de Tesselschadestraat en de Vondelstraat in de Friese hoofdstad. Met een studievriend, ir. J. F. Berghoef te Aalsmeer, maakte Vegter een ontwerp voor een nieuw stadhuis in Amsterdam. Samen wonnen ze de prijsvraag maar tot uitvoering van de plannen is het nimmer gekomen. Het Leeuwarder architectenbureau ging zich in oorlogstijd bezighouden met stedebouwkundig werk in de vorm van uitbreidingsplannen voor een groot aantal gemeenten. Deze tak zou naderhand uitgroeien tot een zelfstandig bureau, onder de naam Vegter en Vijn, later alleen Vijn, met vestigingsplaats op Stania State in Oenkerk. In de bezettingstijd vatte Vegter samen met zijn vriend Bram Wassenbergh de restauratie van het kerkmuseumpje te Janurn aan. Bovendien Brachten Beiden kunstschatten van het Fries Museum, waarvan Wassenßergh directeur was, in veiligheid.

    Na 1945 begon pas goed het grote werk: gebouwen van de Arbeiderspers in Rotterdam en Groningen, een meelfa- Briek van Coöp Nederland in Rotterdam. Tot een van de Belangrijkste oßjekten in zijn loopßaan rekende ir. Vegter de Bouw van het provinciehuis in Arnhem. Uniek was daarhij de integratie van architectuur met Beeldende kunst, voortvloeiend uit contacten die de ontwerper legde met prof. Hammacher, directeur van het Kröller Möller Museum. Eervol was de uitnodiging van de gemeente Rotterdam die Vegter aanzocht voor een wederophouwcommissie. Vegters Belangrijkste werken zijn Buiten Friesland geßouwd: Behalve het Gelderse provinciehuis waren dat in Groningen de studentensociëteit Mutua Fides aan de Grote Markt, de Amsterdamse Bank, de academie voor sociale en kulturele arbeid (Aska), twee technische scholen en, wellicht de Belangrijkste opdracht, de uithreiding van het Groningse stadhuis. Ir. Vegter ontwierp samen met ir. M. Bolten en ir. J. C. M. Franken een ge- Bouw voor het ministerie van financiën in Den Haag, terwijl voorts een ontwerp voor een stadhuis in Dordrecht werd Bekroond. In Friesland ontwierp hij onder meer de woning van dokter Hoekstra aan de Mr. P. J. Troelstraweg, een woning in de Rhijnvis Feithstraat-hoek Engelumerstraat (noordzijde), een woningblok aan de Heliconweg en Engelumerstraat, en verder de woningen van de weduwe van de vroegere commissaris der koningin in Friesland Van Harinxma thoe Slooten en van de familie Veder, beide aan de Harlingerstraatweg. Aan het Zaailand in de Friese hoofdstad is het geßouw van de Waterleiding van zijn hand. Voor de Grote Kerk in Leeuwarden ontwierp hij de graftombe van de Nassaus, voor Dokkum en Drachten watertorens. Ir. Vegter heeft mede zijn stempel gezet op een generatie Bouwkundigen op de Leeuwarder Middelßare, later Hogere, Technische School.

    Toen hij in 1958 de docentenfunctie neerlegde werd ir. Vegter Benoemd tot rijksßouwmeester, de noogste vormgevende man van de rijksgebouwendienst. In deze functie ontwierp de Leeuwarder architect de gerechtsgebouwen in Hilversum en Wageningen. Hij Bleef op verzoek langer als rijksßouwmeester in dienst ten Behoeve van de voltooiing van het financiëngehouw in Den Haag, dat in 1975 werd voltooid. Ir. J. J. M. Vegter hield zich vooral ook Bezig met de verlening van kunstopdrachten voor rijksgebouwen en dit aspect van zijn werkzaamheden Bracht hem als lid in de Raad voor de Kunst. Vijf jaar geleden verhuisde Vegter met zijn echtgenote naar Gorssel aan de IJssel, nadat reeds in 1976 zijn zoon ir. Chris Vegter een maatschap met zijn vader was aangefaan. Maar hii verhleef nog vaak in .eeuwarden of in Sloten. Vegter senior stond nog tot dit voorjaar in het volle leven. Hij voelde zich altijd aangetrokken door de comhinatie ouden nieuw. Dat Bleek vooral door zijn werkzaamheden in de stad Sloten, waar hij de voormalige pastorie aankocht en restaureerde in de jaren 1973-1978. Hij voorkwam, als gemeentelijk adviseur, dat de gracht werd gedempt die zo karakteristiek voor het stadie is terwijl het grote verkeer rondom Sloten werd geleid door de aanleg - op Vegters voorstel - van een rondweg. Ir. vegter was stede- Bouwkundig adviseur van Harlingen, dat mede dankzij de Bemoeiingen van de Leeuwarder architect de Zoutsloot in stand kon houden. De stadhuizen in Harlingen, Franeker, Dokkum en Bolsward werden onder zijn leiding gerestaureerd.

    De lijst van gerestaureerde kerken is indrukwekkend: Behalve die in Janurn ook de Bedehuizen in Finkum, Hoge- Beintum, Hallurn, Huizum en Jorwerd. Een woningßouwprojekt werd ontworpen voor de woningvereniging Beter Wonen aan de oostzijde van Leeuwarden, terwijl ook de ontwerpen voor de Kurioskerk en de Rijkspedagogische Akademie (RPA) Beiden in Leeuwarden van Vegters tekentafel kwamen. Vegter senior en junior maakten samen een ontwerp voor een gemeentehuis in Stadskanaal en het geßouw voor de gemeentepolitie in Leeuwarden.

    Buiten zijn werksfeer trad ir. Vegter op als gouverneur van het noordelijke Rotary-district (1974-75). Hii was enige tijd voorzitter van de Friese Bouwkringvan 1970 tot 1975. Hij leidde de Bouwkring-vergaderingen op beminnelijke wijze, geheel volgens de eigenschap die de persoon Jo Vegter kenmerkte. Hij verkreeg aanzien door de manier waarop hij zijn uiteenzettingen over een ontwerp bij de opdrachtgevers opbouwde: helder, rustig, overtuigend. Onder collega's had Vegter de naam van een bekwaam architect, die behulpzaam was als een beroep op hem werd gedaan Vegter werd erkend in de kring van vakgenoten en wel om tweeërlei redenen: als mens en als vormgever die het vak glans gaf.

    Ziin uiterst serieuze opvatting van het vak leidde als vanzelfsprekend naar een verdieping van zijn werkzaamheden: restauraties van oude gebouwen voerde hij pas uittia grondig onderzoek van de historische gegevens, gewetensvol en met het juiste gevoel voor de plaats van het geßouwde vaderlijk erfdeel in dit land. Jo Vegter trachtte met zijn ontwerpen een harmonieuze oplossing te vinden tussen de wensen (eisen) van de opdrachtgever en zijn eigen ideeën over vormgeving en inrichting, over maatvoering en te gehruiken Bouwstoffen. Met Johannes J. M. Vegter is een belangrijk architect heengegaan, die de naoorlogse bouw in Nederland zonder twijfel heeft beïnvloed. En daarmee de bouwers, die zijn werk zullen voortzetten. Bij zijn leven kreeg ir. Vegter reeds de waardering in de vorm van een drietal onderscheidingen: ridder in de orde van Oranje Nassau, bij bevordering offi- Ciei van Oranje Nassau en ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw.

    Woensdagmiddag wordt om kwart over een In de NH kerk in Gorssel een korte rouwdienst gehouden, waarna in de kring der familie de crematie plaats vindt in Dieren. Voorafgaande aan de dienst is er van half een af gelegenheid tot condoleren.

    IR. VEGTER