Java-bode : nieuws, handels- en advertentieblad voor Nederlandsch-Indie

Op nieuw per Mail Out vangen : Le Quadrille des Lanciers. (2818) 11. M. VAN DORP. Voor ENSCHEDÉ. Heeren Inteekenaren op den bundel MODELLEN voor Notariële Acteii, door den Notaris BODDE, ten behoeve der slagtoffers bij den Strand te Enschedé uit te geven, worden beleefd verzocht, zooveel dat nog niet heelt plaats gehad, hunne Lijsten, zoo mogelijk met de Bedragen

jySjT Stoomvaart in den Indischen Archipel. .jlg» Het vertrek der Stoomschepen gedurende de maand AUGUSTUS. 1862, is geregeld als volgt: "W j___ crw __■_■ _a__ rmc> __m_'^sr _■_ ______ -, naar MUNTOK, RIOUW en SINGAPORE, den 15den en ÖOsten. naar SAMARANG en SOERABAIJA, den 7den, 15den, 22sten en 29sten. naar BILLITON, PONÏIANAK en SINGKAWANG, den Bsten. naar BENKOELEN en PADANG, den 23sten. ~W jm.. _?«_r ___B «O» ___S__B.«_^__L_3_E_B.ifl_____C^_r .£___., naar SAMARANG en BATAVIA, den 7den , 15den, 22sten en 29sten. naar MAKASSAB, TIMOR-KOEPANG, DELHI en de MOLUKKEN, den lijden, naar BAWEAN en BANJERMASSING , den 27sten Nadere inlichtingen te bekomen bij Ite Batavia en te Soerabaija. (2819> MEUVVVEEN en SCIIUIJMER, te Samarang.

mr** De Stoomboot S*i» PALEMBANG PAKKET, vertrekt Maandelijks bepaald: 1 naar (Lampongs) Telok Betong. 6 » Cheribon. 11 » Palembang en terug over Muntok. 23 » Cheribon en Tagal. Adres: (2765) BUIJS, JACOBSEN en Co.

Naar Nederland wordt Passage] aangeboden -jPk^. met het snelzeilend, doelmatig ingerigt i2jr|pyfr\ Nederlandsch Barkschip ÜÜÊ »H AAMSTEEDE," Kapt. H. DE BOER, zullende in de eerste helft der maand SEPTEMBER van hier de reis aanvaarden. Nadere informatiën bij den GEZAGVOERDER te Tagal of bij de Agenten, (2828) VAN OMMEBEN RUEB en Co. Passage naar Frankrijk, wordt aangeboden met het Snelzeilend uitmuntend voor Passagiers ingerigte Fransch Campagne Fregatschip JM, JÜLTS CEZARD, yifij|£ Kapt, ROPERS, om tegen 10 September van HIER naar NANTES te vertrekken. Adres bij de Agenten (2832) J- CEZARD & Co. \s Naar Samarang direct, Epf^T bestaat gelegenheid voor den overvoer van pp|||_. pa.,s€iyiers en goederen r.jy^i*r r"et ce schepen : Maria Henriette, kapt. J.Winter. Ellen, kapt. T. A. P. Wentholt. (2775) B. KOPERSMIT en Co.

{Ingezonden-A) Salatiga, 2 Augustus 1862. Aan den heer Willem Staking, Referendaris bij het Ministerie van binnenlandsche zaken te 's Gravenhage. Waarde Vriend! Uw open brief in de N. R. C. van 4 Junij deed mij zoo mogelijk nog méér genoegen dan de gesloten brieven, die elke mail mij van U brengt. Hartelijken dank voor de geestige wijze, waarop gij u vrolijk maakt met den ondoordachten aanval van Jhr. Mr. J. K. W. Quarles van Ufford. Vergun mij u opmerkzaam te maken op nog een paar onjuistheden, die in zijn boekje voorkomen. Reeds de titel is niet juist "indrukken- van Java medegcbraglA'' Immers blijkt uit bl. 51, dat de schrijver in Mei 1861 van Java is vertrokken, en uit blz. 59 dat ZEd. kort vóór zijn vertrek vernam, dat ik over een goed deel van Java was gaan reizen. Zie hier kortelijk de feiten. Ka een uitstap van 4 dagen uit Batavia naar den militairen weg in de Preanger tusschen Salak en Gedeh, om het spoelen van grond te zien, vertrok ik in het laatst van Maart naar Samarang. Ik verliet Midden-Java niet in de maanden April, Mei en Junij. Mijn eerste reis, in April 1861, was naar Demak, Poerwodadi, Wirosari, Koewoe, Kradenan en de heuvelrij bezuiden die plaats. De tweede togt liep door de Kadoe naar Djocjo, en over Solo en Salatiga naar Samarang terug. Op de derde reis in de 2de helft van Mei 1861 werd het terrein tot 10 paal beoosten Salatiga onderzocht en met den Heer Quarles VAN Ufford (broeder van den schrijver) het terrein doorloopen tusschen Klatten en Boyolali. De 4de reis in het laatst van Mei, waarvan de schrijver vermoedelijk op Java geene kennis heeft gedragen, was van Samarang naar Japara , om daar met den Heer Assistent-Resident van der Kaa, zeer bekend met de belangen en het terrein in Grobogan, de lijn door de vlakte te bespreken. Ook heb ik geene vluchtige opname van het terrein tusschen Samarang en de vorstenlanden gelast; maar al mijn personeel in Mei op het spoorweg terrein werkzaam gezet; eveneens al het personeel, dat mij achtervolgens door het gouvernement is toegevoegd. — Eerst in December 1861 is personeel bij den Majoor de Seijff in de Preanger geplaatst geworden.

Uit deze dagteekeningcn blijkt, dat het geene indrukken zijn op Java verkregen, maar indrukken in den Haag opgedaan, die Jhr. Mr. J. K. W. Quarles van Ufford heeft gelieven uittegeven.

Eerst den 9 Februarij 1862 verliet ik vrijwillig Midden-Java. De reis in Julij 1861 naar Malang en Passaroean was een gevolg van in mijne handen gestelde stukken over den weg tusschen -die twee plaatsen. Ik veroorloofde mij toen een uitstap van twee dagen naar de waterwerken van Lengkong. In Augustus 1861 werd ik naar Buitenzorg opgeroepen en maakte toen van eenige verloren dagen vóór het vertrek der stoomboot gebruik om 4 dagen in Bantam te reizen. Waar blijven nu al die reizen over een groot deel van Java, waarvan de schrijver in den Haag heeft hooren spreken? Voor het opstellen van Haagsche indrukken uit Java moet Jhr. Mr. J. K. W. Quarles van Ufford zich van beter ingelichte correspondenten voorzien!

In een soort van naschrift trekt Jhr. Mr. J. K. W. Quarles van Ufford te velde tegen de lijn van Tagal naar Banjoemaas, door het Indisch Genootschap aangeprezen. De schrijver heeft dien weg afgelegd en heeft, zie hl. 61 : »met bevreemv ding gezien dat een spoorweg van Tagal naar Banjoemaas als gemakkelijk aan ie leggen is voorgesteld. " Vreemde bevreemding! Kent dan de schrijver het Europeesch stelsel, dat gij mij ook voor Java aanraadt, niet » hel lijntjes trekken op eene kaart"? Is het niet naïef dat de schrijver, die met eigen oogen gezien heeft hoe verkeerd die ééne lijn is, vertrouwen blijft stellen in de drie andere ? Wat zou zijne bevreemding nog hooger zijn gestegen, wanneer hij tusschen Tji-Padalarang en Plered,] in de lijn van Bandong naar Batavia, een weg had gevonden met ontelbare kronkelingen, om de hoogten om te trekken en dan nog over 25 palen of 57lfl Ned. mijl eene helling van lop 50 el aanbiedende! Dat terrein zou hem nog minder dan tusschen Tagal en Banjoemaas hebben toégeïagchen. Onwillekeurig zou de schrijvers zich dan de vraag hebben gesteld : » hebben »dc voorstellers wel ooit hel terrein gezien?" Hij geve zich de moeite eens om dit te onderzoeken.

• Welligt zal Jkhr. Mr. J. K. W. Qüables van Ui'ford weder boos worden op het vernemen der tijding, dat ik nu weer aan het zoeken ben naar eene sde rigting, tusschen de beide andere ingelegen; en dat het Indisch bestuur dit toelaat, zonder vooraf het advies van den schrijver der Haagsche indrukken ingewonnen te hebben!

En hiermede neem ik afscheid van den schrijver ; en doe U, voor ik dezen hrief sluit, opmerken , dat ik uwe drie raadgevingen, hoe goed ook gemeend, niet volgen kan. Uwe eerste raadgeving om te huis te blijven niet, omdat ik nog nimmer een advies over terrein-zaken heb uitgebragt, zonder eerst zelf te gaan kijken. Daar heb ik mij steeds goed bij bevonden en daar blijf ik bij. Uw tweede raad niet, omdat ik na onderzoek van drie (ja welligt van vier of vijf) rigtingen, de voorkeur zal geven aan de beste; ook al ware het geen Genootschapslijn. Uw derde raad eindelijk, om den Oud-Soldaat niet bij mij te laten bovenkomen, kan ik het minst van allen volgen. Sedert ik nu 19 jaren geleden het eerst en langen tijd alléén voorstelde om de veslingwerken van Maastricht, Venlo, Breda, Koevorden, Bourtange en Langakkerschans te slechten, is de anti-vestingmanie steeds bij mij blijven toenemen. Achtereenvolgens kwamen Naarden, Nijmegen en Bergen-op-Zoom ook op het lijstje der schadelijke vestingen voor. Ik durf U niet vast beloven de vestingen op Java met rust te laten; ik zal mijn best doen, maar sta voor niets in. Chasscz le naturel, il revienl au galop! Geloof mij intusschen steeds t.t. Thomas Stieltjes.

Op deze markt zullen alle soorten van vee en gevogelte kunnen gebragt worden. Marktgeld zal niet worden geheven. Aan de eigenaren vau door eene Commissie best gekeurde beesten zullen namens het Nederlandsch-Indische Gouvernement en namens dé Nederlandsch-Indische Maatschappij van Nijverheid en Landbouw premiën en getuigschriften worden uitgereikt. Zij, die hiernaar wenschen mede te dingen, zullen hunne beesten op do markt moeten brengen, des morgens tegen C uur en aldaar, goed bewaakt, moeten laten verblijven tot des voormiddags f e 11 ure. Gelegenheid tot stalling en voeding fan het Vee zal, des verlangd wordende, gegeven worden, zoowel op den dag vóór als op dien van de markt zelve in de stallen van de liaee-Loods. De uitgeloofde premiën, tot een gezamenlijk bedrag van / 1000, zijn verdeeld, als volgt: 10. voor de zes best gekeurde paaiden, ieder . / 50.— 20. voor de twee best gekeurde veulens, ieder . „ 25.— 30. voor de twee best gekeurde spannen karbouwen, ieder „ 40.-— _o. voor de vier best gekeurde losse karbouwen ieder „ 30.— 50. voor deu best gekeurden spring-stier . . . „ 30. | 60. voor de twee best gekeurde vette ossen of koeijen, ieder • . . . „ 30.—■ 70. voor de vier best gekeurde, melkgeveude koeijen, ieder „ 30.— 80. voor de twee best gekeurde kalveren, ieder . „ 20.— 90. voor de twee best gekeurde schapen (ram of ooi), ieder „ 20.— 100. voor de twee best gekeurde varkens (heer of zeug), ieder • . 20.— Ho. voor de twee best gekeurde bokken of geiten , ieder „ 10.— 120. voor de beste toornen kippen, ieder . . . _ 10.— 130. voor de best gekeurde kalkoenen ...... 10.— léo. voor de best gekeurde eenden „ 10.— lfio. voor de best gekeurde ganzen „ 10.— 100. voor de best gekeurde duiven „ 10.— 170. voor het verst aangebragte beest . . . . „ 40.— Deze premiën zullen uitgereikt worden des namiddags te 5 ure op het terrein zelf en vergezeld gaan van een getuigschrift. Ook zal een getuigschrift worden uitgereikt aan de eigenaren van die beesten, welke na de bekroonde de beste worden gekeurd, ia dezelfde verhouding als boven ten aanzien van de premiën is opgegeven. De inlandsche hoofden die naar aanleiding van deze Veemarkt naar Batavia zullen zijn opgekomen, zullen op den sdeu September e. k. vrijen toegang hebben.--a. Tot de Sociëteit: Harmonie en Concordia, _. Tot het Museum van bet Bataviaaseh Genootschap van Kunsten en Wetenschappen; c. Tot een Concert, te geven des avonds te 8 ure, in het Gebouw van deu Schouwburg, door de Maatschappij van Toonkunst. Aan de inlanders, welke beesten op de Markt brengen, zal op dien dag een sedekah worden gegeven, terwijl van wege het plaatselijk bestuur op liet Koningplein allerlei volks-spelcn zullen gehouden worden. Namens de Directie: H. BE BRUYN, President. EDW. HEYNING, Secretaris.

Den lOden dezer is alhier aangekomen het Nederlandsch Schip Staatsraad Ewijck, gezagvoerder de Winter, aan boord hebbende een detachement suppletietroepen, sterk 150. onder-officieren en manschappen, onder bevel Van den lsten Luitenant van het regi men. jagers en grenadiers Munters, medegeleiders de 2de Luitenants der infanterie Yssel, de Scheppei en de 2de luitenants der artillerie Staverman en Deik. Het detachement, 't welk zich gedurende de reis zeer goedbeeft gedragen, is den 1 lden ontsoheept.

Deu 12den dezer is per Zr. Ms. Stoomschip Bromo, kom mandant de kapt. luit. tz Urutel de In. Rivière, van hiernaar Singapore vertrokken, om van daar per gewone mailgelegenbeid de terugreis naar liet Vaderland te vervolgen, Z. E. de Luit.- Generaal J. van Swieten, gewezen kommandant des Indiscbeu legers. Z, E. werd door de officieren en eenige belangstellende civiele personen uitgeleide gedaan.

van fl tot S Augustus.

JAVA HOTEL, van der Eijk, Munnich, van Soerabaija— Scliultz, Kruijf. Wolft', Eclitg. en 1 kind, van Batavia.— Johan, Bus, van Rotterdam.— Victor, Haverkamp, de Winter en Eehtg., van Amsterdam. —Munters, IJssel de Schepper, Staverman, Derks, van 'sGravenhage. — Tip, van Zaandam.— Simon, van Leeuwarden.

MARINE HOTEL. Serruijs, en Eehtg., van Samarang. — van Rijn van Alkemade, van Ameide van Duim, Heimerichs, van Nederland. HOTEL DER NEDERLANDEN. 11. van Stockum, Brutel de la Rivière, S. F. R. Vaynes van Brukel, Maas Gcsteranns, van Reede. — Jules Girette, Paul Leedt, Aubert, van Buitenzorg. — J. S. Diephuizen, A. T. van Ingen, 11. M. de Kanter, Mejufvr. A. J. de Vogel, Mevrouw J. 11. de Vogel, Mevrouw M. A. de Boer, van Nederland. — L. E. van Dort, van Tagal. HOTEL WILLEM 11. J. I. de Bruyu I'rince, A. O Bauditz, L. van der Arend, van de Reede. — M. von ïaber, W. A. Varkevisser, Kuipers en Echtgenoot, van Samarang. — van Hokkorst, van Swieten, vau Soerabaija. — Jonker, van Kedong kebo.

van 9 tot 12 Augustus.

Met het Ned. lud. stonms. Koningin der Nederlanden, kapt. E. Lewis, de late Luit. Varkevisser, de heer M. von Faber, J. A. Jtuhle en dochter, Serruijs en Eehtg., Honiung en Eehtg., Brumstede, Eclitg. met 1 kindje, Bourisius, J. Bruckner, Strum en Eehtg. en Z. M. troepen Tan Samarang. Met het Ned. Ind. stooms. Menado, kapt. Couteron, de heer Mr. A. Prins, van Suchtclen, van Swieten, Mevrouw en Mejufvrouw Coster, off. van (ie?.. Lokhorst en Z. M. troepen van Soerabaija. Met het Ned. Ind. stooms. Palembang, kapt. Munnicb, de hh. Woodbnrry en Eehtg., van Sorgeu, J. Muijskens, Jonker, Mejufvrouw Emma en Z. M. troepen van Soerabaija via Samarang. Met het Ned. schip Staatsraad vau Ewijck, kapt. E. de Winter, Iste Luit. G. C. Munters, 2de Luits. van Yssel, de Schipper, D. J. Derks en WC U. Stuvermau, de hh. Simon, Haverkamp, Menser, Maijer en Tip, Mevrouw de Winter, 2 dames de Vogel benevens 150 onder-off. en manschappen van Amsterdam.

Met het Ned. schip Priuces Amalia, kapt. L. W. van Rijn van Alkemade, de hh. van Meerten en dochter, Ameide vau Duim, van Ingen, de Kanter, Piephuizen, Mozes Roma, Mevrouwen Scheltema en dochter en de Boer Vetter, Mejuffrouwen van der Wedden, van Deldcu en Veister van Rotterdam. Met het Ned. schip Staatsraad vau der Honven, kopt. F. Heimericks, de heer A. F. Hopperman vau Rotterdam.

van 3 tot 12 Augustus,

Met Z. M. stooms. Bromo, Kapt. Luit. ter zee Brutel de la Rivière, Z, Exc. de Luit.-Gen. J. van Swieten met familie naar Singapore. Met het Ned. Ind. stooms. Koningin der Nederlanden, kapt. E. Lewisi Luit. ter zee C. A. W. Hal vernoot, de hh. Baron von Proeck, Bosscher, Serruijs en F.chtg., pastoor Langenhoff, H. C. en I. G. van Akker, Mevrouw de Villeneuve, Mejufv. Colleus, 2 dames Augelbeck eu Z. M. troepen naar Singapore via Muntok en Riouw.

llembang. — In den nacht van den 18den Julij is in liet gebuebt Ketoean, behoorende tot de dessa Toegoeran, regent-

schap Blora,afgebrand de woning van den opziener der partikuliere tabaks-onderneming van het distrikt Panollau. bestaande uit drie bamboe gebouwen met keuken, een en ander ter waarde van ƒ 21. Baar de brand is begonnen bij het atappen dak van een dezer gebouwen, zoo is die waarschijnlijk door opzettelijk toedoen van kwaadwilligen ontstaan; ter zake is het noodige onderzoek ingesteld.

Pasoeroean. — Op den 2 5 sten Julij is te Lekok, onder deze residentie, aangebragt een inlandsch jongeling, naar gissiug 1_ jaren oud, die door den gezagvoerder van de praauw toop, Abdoel Gani genaamd, op de hoogte van Poelo Katapang onder Problingo drijvende op een bamboe in zee is opgenomen. Volgens verklaring van genoemden jongeling zoude hij met zestien zijner medgezellen op denl9den Julij in een visschers vaartuig ter vischvangst Probolingo verlaten hebben en de praauw door zwaren wind en hooge zee omge* slagen en gezonken zijn; omtrent het lot der overige opvarenden kan niets met zekerheid gezegd worden; meer dan waarschijnlijk zijn zij een prooi der golven geworden.

Palembang. (Junij.) — Even als in de maand Mei jl., was de handel op de hoofdplaats gedurende de maand Junij zeer levendig; de bevolking in de binnenlanden hield zich onledig met den oogst. De levensmiddelen waren over het algemeen duur en schaarsch. Ter hoofdplaats werden 48 kinderen ingeënt, waarvan bij 5 die kunstbewerking mislukte. Uit. de binnenlanden werden aangevoerd: 3982 pikols rijst tegen ƒ7,-— de Iste soort, en tegen ƒ6 de 2de soort; 2,565 pikols padi> 1,590 pikols kapas, 70 pikols getah-karet, 30 thail goud. Eene som van / 8,622.72 werd aan regten geheven en ongeveer 87 kojang zout werden er verkocht.

De jongste padi-oogst in do beneden-afdcelingeu (hooge gronden) is over het algemeen overvloedig geweest, en het beplanten van lebaks was nagenoeg afgeloopen.

Deu 26sten Junij ontstond door onvoorzigtigheid brand in de doeson Soedi Mampir, waardoor drie huizen geheel in de asoh werden gelegd ; de daardoor veroorzaakte schade bedroeg ƒ 200.

In de afdceling Komering-Ilir was de bevolking bezig de padi te oogsten, en heeft men in eenige marga's reeds eeö begin gemaakt met den aanplant van katoen en van ander» tweede gewassen. Twce-en-dertig praauwen zijn van daar naar de Kwala Mcsocdji vertrokken Om 21,000 stuks bibiet-klapa» afkomstig van de Lampongsclie distrikten, te halen, voor wel' ker aanplanting verscheidene passirah's reeds gronden in gereedheid hebben gebragt. De landrenten over het Iste halfjaar 186 e zijn, met uitzondering vau die van twee marga's, aangezuiverd. Er deden zich in de afdeeling Komering-Ilir eenige diarrhee e.n koorts-gevallen voor, die echter van geen ernstigen aar" waren, terwijl de vaccine aldaar steeds met vrucht, bleef wel* ken. De katoen-aanplant in de afdeeling Moesi-Ilir beloofde indien groote droogte daarin geen hindernis te weeg brengt» goede uitkomsten. De bevolking hield zich voortdurend 08. ledig met het aanleggen van ladangs. In de marga Soenge' Kroh vreesde men zeer voor een inval van kwaad volk ■? de Goemai- Pasumahlanden, onder aanvoering van den beruc!>' ten Pirahoen. Als voorzorgsmaatregel heeft de civiele gezag' hebber aldaar den passirah van de Soengei Kroh, benevcus eenige spionnen, naar de grenzen der marga gezonden. In de afdeelingen Hiran eu Banjoeasin werden door 39' planters van de 449 aan te leggen ladangs (drooge rijstvelden. 378 ontgonnen. In de afdeeling Lematang-Ilir hadden de bc' neden marga's, ten gevolge van het zwellen der rivieren, vel" oorzaakt door aanhoudenden regen, zeer veel te lijden; —- "e bevolking aldaar was bezig met den aanplant van katoen, z°° ook met de voorbereidende werkzaamheden voor den drooge* en natten rijstbouw, waartoe het weder zeer gunstig w'*5' Men gaf op verscheidene plaatsen gehoor aan de van bestui'rS' wege gedane aanmaningen tot het aanleggen van natte i'ijst' velden, welke tak van landbouw zich echter nog tot enkel" boven marga's bepaalde. De aanplant van het New-Orlca"5 katoen-zaad is grootendeels mislukt, hetgeen de planters a** te oud zaad toeschreven, vermits de bodem voor den aanpik" daarvan bijzonder geschikt is. De handel in de afdeeling* Ogan Oeloe en Enim was zeer levendig. De rijst-oogst ald**; is afgeloopen en volgens ontvangen beriglen was de uitkom6 daarvan vrij gunstig; alléén in de Langkajap liet hij veel •* wenschen over, hetgeen wordt toegeschreven aan de omst»"1 digheid, dat de velden vóór de aanplanting ten gevolge " natte weersgesteldheid niet behoorlijk ziju kunnen worden g.. brand, terwijl ook het gewas veel door overstrooming bee geleden. Gedurende de maand Junij jl. is hier en daar ree1 een begin gemaakt met het omkappen van hout tot hot a* . leggen van nieuwe ladangs. Iv de marga Moeara Koeang '**1 een aantal personen aan koortsen en diarrhee, waarvan berei eeuigen overleden zijn. Maatregelen zijn van besfuursffeg genomen om den voortgang van die ziekten te stuiten.