Friesch dagblad

Snjeon 4 Maert de oerdeis om 3% üre hftlde de Fryske Akademy hjar 4-de ledegearkomste yn it Coulonhüs. Nü. 1 fen 'e wirklist wier in lêzlng fen Prof. Dr. Titus Brandsma fen Nijmegen oer : Pater Brugman yn Frysl&n. Brugman ia berne to Kempen, yn itselde stedsje dus as syn éildere tiidgenoat Thomas a Kempis. It bertejier is net mei krektens bikend, neffens birekkening fait it oan 'e ein fen 'e 14e of oan it bigjin fen 'e 15e ieu. Hy forstoar yn 1473. Gftns plakken en data üt Byn libbensjierren binne twifelich. As jonge moat er nei Frftnsk-Flaenderen forfearn wCze of mooglik noch südliker. Sprekker hat der seis de archivalia to St. Omaire, dêr't er ek letter tahalden hat, op ündersocht, mar der neat oer fine kinnen. Nei in stüdzjetiid oan 'e Parizer universiteit waerd er yn 1424 kleasterling. Alhowol 't er earst ta in oarder b!hearde, is er letter oergien nei de Fracisltaners en wy fine him yn 't kleaster St. Omaire, dêr't er letter lektor yn 'e theology is. Dit hat in greate ynfloed op him hawn, om 't dodestiids yn 'e Franciskaner oarder in biweging ta libbensfornijing geande wier, dy't oanstie op Dizze biweging set starich troch nei it NoarDizze biweging set stairch troch nei it Noarden, for in great part troch de bisieling, dy't der fen 't persoanlikheit fen Brugman ütgyng. Yn 1445 komt er to Grins en preket dêrre en yn 'e Fryske kontrijen de strangere obser vftnsje. Hy moat in biweechlik Ubben hawn ha, wy fine him den hjir den dêr warber. Neffens de tsjügenissen fen 'e kroniken wier syn iverjen hjirre yn 1452 it fülst. Lyk as syn geastlike heit Franciscus preke er ynkear, ienfftld en ljeafde ; it Krüs stie by him altyd yn it midspunt. Hy reizge stéd en lftn 6f en rounom wist er it folk likefolle to biwegen. Fakentiids waerd er offisiee] fintfongen en wier it feest, hwer't er kaem. Mear as ienkear ek is syn persoan forboun mei feiten üt it maetskiplike en politike Ubben fen Fryslftn. In 1455 is er iet fen 'e figuren, dy 't de skelen to Boalsert blsljuchtsje troch it opstellen fen in ny stedsrjucht, det neitlid model wirden is for SnitB en oare plakken. Jancko Douwama en oare skiednisskriuwers forhelje ho't de fornijing fen it godstsjinstich libben, dêr't hy ta oantrune, in diel jieren letter der gftns ta dien hat om oer de partflsucht en fordieldens, dy't dodestiids it Fryske folkslibben fornielden, hinne to kom-nen. Hwennear 't det krekt west hat, is net to sizzen, it measte eigenskip hat 1464. By de stifting fen it Galileër kleaster by Ljouwert, det in nfl sintrum waerd for observftnsje yn Fryslftn hat er de twiskenman mei de kleasteroarder west. It beslüt fen 'e lezing wier in oersjuch fen 'e wirken, dy 't Brugman skreaun hat. It is sprekker slagge om bislach to lizzen op in hftnskrift fen in oantnouta ünbikend wirk fen him : in bisköglng fen 't lijen fen tis Ljeaven Hear. De twadde lêzing gyng oer it nfl wirkfjild fen 'e Akademy. Dr. J. Botke fen Grins spriek oer: De geaklnde en de Fryske Akademy. Nei in omskriuwing fen 'e geakinde en in fordigening fen de namme bihannele er de frage hwet de nfl optorjuchtsjen ófdieling for dit fak dwaen kin. It andert is : wy moatte sammelje, om letter dit materiael to biarbeidzjen. Op fjouwer gebieten : a. De topografyske saken. De nammen en it forrin fen de wetters, de wegen en de stikken lftn. Op 'e topografyske kaert binne de nammen forhollftnske en fakentiids sa bidoarn, det se net weromtokennen binne. b. Op it geblet fen 'e natfirwittensldppen. Hjir is in hiele bute to dwaen. Bygelyks moatte wy in folsleine list hawwe fen folksnammen fer wylde planten en fen dieren. Dêr scoe den in Fryske flora üt üntstean klnne, as in forbettere Fryske ütjefte fen de „Flora Frisica" fen Bruinsma. Korrespondinten scoene den droege planten opstjüre moatte en dy moasten den neigien wirde fen fakljue. Den de geology. Dêr kinne de nammen fen grounaerden by oanjown en opjefte dien wirde fen profilen. It forklearjen komt lykwols for fakljue op. c. De dingen fen 'e boerkery. Tf, ark bygelyks, det hjir sa en op in oar plak wer oars

hjltten wirdt. Ek dêr moatte systematyske samlingen fen komme, dy 't foartbouwe op hwet S. R. Sipma, v. d. Molen, v. d. Akker en oaren al dien hawwe, d. De folklore. Ek hwet dit ünderdiel oanbilanget, is alle materiael noch net byinoar. In oare bilangrike taek yn earsten Is it sammeljen fen 'e bisteande literatuer, dy 't syatematysk en topografysk oardere wirde moat, dus dübeld. Fierdere moatte der opjeften komme fen it .materiael yn musea en partikuliere samlingen; opjeften fen kaerten en platen. Wichtich scoe ek wêze it gearstallen fen ln wirdboek fen Fryske fakwirden. De Fryske Akademy hat as wirkformldden op it stik fen 'e geakinde gftna foar, omdet fakljue fen 'e ünderskate wittenskippen inoar bystean kinne. Yn it petear det hjirop kaem, die det dalik al bliken, mei 't fakljue fen 'e soclael-geografyske en fen 'e folkskindige rjuchting dingen, dy't op hjar mêd leinen, nei f oaren brochten. It wier al aerdich oer seizen, do 't de goedbisochte en libbene gearkomste dien wier.

De „Klipfontein", in aanbouw voor de Ver. Ned. Scheepvaart Mij. en bestemd voor den dienst op Zuld-Afrlka, ls Zaterdag te Rotterdam tewater gelaten. — Het schip kiest zijn element-

De Raad dezer gemeente kwam in voltallige vergadering bijeen. Wordt o.m. medegedeeld, dat de heer A. Ykema, ambtenaar ter secretarie dezer gemeente in gelijke betrekking aan de afdeeling steunverleening en werkverschaffing van de gemeente Haskerland ls benoemd en dat in de vacature voorshands tot 1 Januari 1940 is benoemd de heer P. J. van der Veer. Het voorstel van B. en W. tot onbewoonbaarverklaring van de woningen Warns Z 54 en Oudega nos. 81 en 87a \}ordt met algem. stemmen aangenomen. De rekening van het fonds der armengelden, geheven binnen den Grooten Noordwolderpolder, dienst 1938/1939, is vastgesteld met een totaal aan ontvangsten en uitgaven van ft 1369.55. Een adres van de Koudumer Schoolvereeniging voor Chr. Nat. Onderwijs om uit de gemeentekas de benoodigde gelden te mogen ontvangen voor de aanschaffing van 18 nieuwe schoolbanken en enkele andere schoolmeubelen ls om nader advies naar B. en W. gerenvoyeerd. Uitbreidingsplan Hemelum. Het ontworpen plan met bebouwingsvoorschriften ls met algem. stemmen onveranderd vastgesteld. Waterleiding. Gedeputeerde Staten hebben medegedeeld, dat bfl den Minister van Blnnenlandsche Zaken slechts dan geen bezwaar bestaat tegen machtiging van de gemeentebesturen van Gaasterland, Hlndeloopen en Hemelumer Oldephaert c.a. tot het doen van uitgaven, ln verband met aansluiting bi) de N.V. Intercommunale Waterleiding Gebied Leeuwarden, indien tegelijkertijd ' in die gemeenten wordt overgegaan tot het verplicht stellen van de aansluiting. B. en W. hebben geen vrijmoedigheid daartoe het voorstel te doen en stellen daarom voor het raadsbesluit van 80 Maart 1988, waarbij tot aansluiting met een bepaalde garantie ls besloten, in te trekken. Aldus met algem. stemmen besloten. De heer Talsma deelde nog mede, dat de heer Martens en zijn persoon alles zullen probeeren om de waterleiding nog in de Wouddorpen te krijgen. Reeds is contact gezocht met de N.V. Intercommunale Waterleiding Gebied Leeuwarden, waarop een gunstig antwoord is ontvangen. Veilingterrein met sportterrein Kondum. B. en W. stelden voor aan de Btichting „Vendu Tivoli" in de exploitatie van een veilingterrein, waaraan tevens een eenvoudig park wordt verbonden, dat tegelijk als sport- en speelterrein dienst kan doen, een jaarljjksche bijdrage te garandeeren tot 100 procent der particuliere donateursgelden, tot ten hoogste &125.—. Hiervoor is de hand gelegd op de zoogenaamde zandgroeve. Deze woestenij tot veilingterrein en tot speelterrein in orde te laten maken koat ongeveer ft 4000.— aan werkloon

en zal in werkverschaffing worden uitgevoerd. De kosten van grondaankoop, inrichting terrein, stichting veiling en andere gebouwen bedragen bovendien ongeveer ft 5500. Dit bedrag wordt door de burgerij tegen 3 pet. gegeven. De Voorzitter lichtte nog toe, dat van georganiseerde spelen en dergelijke op Zondag geen sprake is. De heer Martens was van oordeel, dat de raad zich daarmede niet moet inlaten. Het voorstel van B. en W. wordt hierna met algem. stemmen onveranderd aangenomen. Landbouwhuishoudschool Kouduin. Het adres van het bestuur der stichting „Con Amore" te Koudum om te verklaren, dat de oprichting en instandhouding van een landbouwhuishoudschool te Koudum noodig wordt geoordeeld, gaf aanleiding tot een levendige discussie. B. en W. zijn eenparig van oordeel, dat er in de huidige omstandigheden voor deze omgeving te Koudum behoefte bestaat aan een school voor Landbouwhuishoudonderwijs en zoo mogelijk nog ander nijverheidsonderwijs, maar een minderheid van dit College wenschte zich speciaal met het oog op het adres, alle vrijheid voor te behouden. Het prae-advies luidde de gevraagde verklaring af te leggen. Tenslotte wordt met 8 tegen 3 stemmen, die van de heeren Dokkum, Bajema en Smits, besloten de gevraagde verklaring af te leggen. De voorschotten ex. artikel 103, 6e lid der L.O.-wet 1920 zijn als volgt voor 1939 vastgesteld : Bijzondere Lagere School Koudum f2424.40, BJjz. Ulo-school Koudum f 645.15 ; Bijz. school Molkwerum f 652.67, idem Warns f 1085.37, Idem Hemelum f 671.—, idem Oudega f 781.-, idem Nijega f480.38. Parkeerverbod Hoofdstraat Koudum. Overeenkomstig het voorstel van B. en W. Is tenslotte nog vastgesteld een parkeerverbod voor de Hoofdstraat te Koudum, vanaf de woning, bewoond door Mej. B. Feenstra tot het kruispunt bij het café Ferwerda.

IDSKENHUIZEN. Onder de zeer gewaardeerde leiding van Ds. Brinkman mocht de Ger. Kn. Vereen. „Samuël" met medewerking van de J. V., de M. V. en de kleine M. V. In gezellige verg. haar 15-jarig bestaan herdenken. Van de Kn. Vereen, leverden Jacob Snoek, H. de Hoop, A. de Jong en L. Cnossen uitstekend verzorgde opstellen ; van de ond. reciteerwedstrfld won L. Cnossen de prijs (jury Ds. Brinkman en dhr. U. Tijmstra), een tweetal samenspraken kwamen goed tot hun recht, terwfll secr. en pennm. in keurige verslagen de best bezochte verg. met de toestand der vereen, op de hoogte brachten, 't Ledental bedraagt 38. Bfl monde van M. v. Solkema werd den leider der vereen, den heer Tj. Hiemstra onder een woord van dank een vulpen aangeboden, voor welke verrassing hartelijk dank werd gezegd. Ds. Brinkman sprak naar aanleiding van de geschiedenis van Samuël als jongeling, een ernstig en vermanend woord aan knapen en ouders met de opwekking om straks de J. V. te bezoeken. De beide M. V. voerden een drietal mooi verzorgde tableaux op, welke zeer in de smaak vielen ; de J.V. zorgde voor een voordracht bi) monde van A. Hoekstra. Natuurlijk ontbraken de noodlge felicitaties niet. Nadat de leider der Kn.V. Ds. Brinkman hartelijk dank had gezegd voor de prettige leiding, werd deze verg. met dank aan God besloten. Met genoegen kunnen de vereen, op deze avond terugzien, daar de bezoekers allen vol lof waren over hetgeen gepresteerd is BEETGUMERMOLEN. Dinsdag 29 Febr. kwam de afd. Beetgum van den N.C.L.B. in , feestelijke jaarverg. bijeen. Pl.m. 60 mannen

en vrouwen waren aanwezig. Uit de verslagen van Secr. en Pennm. alsmede uit het openingswoord van den Voorz. bleek dat we ons nog in een gestadige groei mogen verheugen. Aan contr. werd in 1938 betaa d 1 1384. Voor het T.B.C.-fonds D.E.L. t 28.80. De uitkeering bij werkloosheid bedroeg f 1579.30. Besloten werd ain net ouderdomsfonds van de bond f 7.50 af te dragen.. Naast een tweetal inleidingen over Chr. Vakorg. en De verhouding tusschen patroon en arbeider werden we vergast op voordrachten en samenspraken waarvan sommigen een zuiver propagandistisch karakter droegen en andere een min of meer juiste teekening gaven van personen en toestanden op het terrein van eigen afdeeling. Het geheel zal zeer zeker de onderlinge band hebben versterkt, terwijl weer duidelijk de eisch voor den Christen om zich, om des beginsels wil sterk te maken in eigen organisatie in het licht werd gesteld. De verg. die in Febr. was begonnen werd in Maart beeindigd, en wij keerden welvoldaan huiswaarts. WESTERGEEST. In de gewone jaarvergadering van ingelanden van het waterschap „Oudwoude—Westergeest, onder voorzitterschap van dhr. D. Tj. Feenstra, is de rekening dienst '38—'3^ goedgekeurd. Ontvangsten f2447.23; uitgaven f2279.98. De begrooting dienst '39—'40 is vastgesteld in ontvang op f 1418.19, ' ■ uitgaaf op f 1284.50. Herkomen is als bestuurslid dhr. K. B. de Vries te Westergeist; en gekozen als zoodanig in de vac. N. W. Wijma, dhr. Gj. Scheepvaart te Kollum. Benoemd zij i tot leden der fin. comm, de h.h.; G. Bosma te Oudwoude, J. Sikens te Westerge st en J. C. Velding te Buitenpost; en tot hunne plaatsvervangers de h.h. F. Boonstra en M. Hamstra te Westergcc it en B. Rispens te Oud' oude. JOURE. Onder leiding van dhr. P. H. de Jong kwam de afd. Joure van de Chr. Jonge Boeren en T. org. in het vergaderlokaal bij R. Holtrop te Joure bijeen. Na opening op gebruikelijke wijze en lezing der uotulen leverde het lid B. Brouwer van Akmarijp eer.-inl. over: De Landbouworganisatie. Spr. gaf eerst een historisch overzicht van de opkomst van de landb. org. er besprak vervolgens het vele goede dat onze boerenbevolking hierdoor was tegemoet gekomen. De veranderde tijdsomstandigheden en thans heerschend toestanden deden spr. tot de conclusie komen dat onze Chr. boeren zich in eigen organisatie hebben te begeven, teneinde hierdoor in vrijheid hun beginse'cn voor het bedrijf en voor ons volk te belijden en te beleven. Na een drukke discussie hierover werd de eindconclusie van inl. aanvaard. Na de pauze stelde de voorz. eerst aan de orde : Actie voor Akkrum. De leden kregen gelegenheid om hier het hunne te zeggen. Hiervan werd druk gebruik gemaakt. De heer H. Attema, Chr. landb. onderwijzer sprak over het onderwerp; Grasdrogen. Dit zeer interessante onderwerp werd met groote belangstelling beluisterd. De inl. smaakte het genoegen van van vraag-stellen e.m.d. een druk gebruik werd gemaakt. Het lid B. M. Veldstra vestigde de aandacht op de werkzaamheden (gratis) door hem als Veevoeder-controleur in onze omgeving. Een berichtje en men krijgt bezoek en wordt gaarne met voorlichting en advies van deskundige kant gediend, zonder dat het wat kost '.. De gezellige flink bezochte vergadering werd door dhr. Attema met dankgebed gesloten. HIJLAARD. Donderdagavond hielden alhier de J.V. „Timotheus" en de M.V. „Maria" een gecombineerde openbare vergadering. Voor de pauze berustte de leiding bij de M.V. Na een verslag over 't afgeloopen jaar werd door mej A. Mledema een inleiding gehouden over Gidion. Na de pauze was de beurt aan de J.V., welke na 't verslag door het lid H. de Groot een inleiding gaf over „Het huisgezin". Op beide Inleidingen volgde een vlotte bespreking. De voorz. der J.V. sloot deze geslaagde vergadering, waarbij eenige belangstellenden aanwezig waren, met dankgebed.

EE. Woensdagavond hield de afd. van de B.V.L. alhier een propaganda-avond in de Geref. Kerk, onder leiding van Ds. Dijkstra, welke op gebruikelijke, wijze opende. De avond werd gevuld met films en sprekers. De eerste spreker was Burgemeester Sijtsma, Na deze volgde Baumfalk en de derde was luit. Eischma. Als laatste spreker trad op de propagandist van de D.V.L. dhr. Heukels. Ook deze avond liet om nog zien en hooren de noodzakelijkheid vp ' het bestaan van den B.V.L. Door de verschuilende werd er dan ook ernstig op aangedrongen de B.V.L. te steunen als lid of contribuant. Met dank aan God werd deze. avond door den heer Heukels gesloten. BOLSWARD. Zaterdagavond had alhier plaats de jaarlijksche schietwedstrijd van de B V. L. De Burgemeester en de plaatselijke commissie waren vertegenwoordigd. Er werd geschoten in 2 klassen. De uitslag is als volgt : Klasse A : le pr. B. Nijdam 93 pt, 2e pr. F. Hamstra 89 pt., 3e pr. S. Terpstra 88 pt., 4e pr. M. Houben 87 pt. Klasse B : le pr. J. IJntema 97 pt., 2e pr D. Bakker 96 pt., 3e pr. R. Conradi 96 pt., 4e pr. E. Nawijn 92 pt.

Z.Exc. minister mr. J. A. de llde heeft Maandag zijn werkzaamheden op het Departement van Financiën hervat Maandag zijn werkzaamheden op het De beg-oeting door den portier.

HILVERSUM I, 1875 en 301,5 M. VAKAUitzending. 10.00—10.20 v.m. VPRO. 11.00—11.30 en 6.30—7.00 RVU. 7.30— 8.00 VPRO. 8.00 Orgelspel. (Om 8.16 Berichten). 8.30 Gramofoonmuziek. 9.30 Keukenpraatje. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Uitzending voor Arbeiders in de Continubedrijven. 11.00 Causerie „Wat is rheumatiek ?" 11.30 Gramofoonmuziek. 11.40 Voor de werkloozen. 12.00 Graroofoonmuziek. (Om 12.15 Berichten). 12.30 Vara-orkest. 1.15 Esmeralda en soliste. 2.00 Voor de vrouwen. 3.15 Voor de kinderen. 5 30 Gramofoonmuziek. 6.00 De Ramblers. 6.28 Berichten. 6.30 Lezing „Traditie en idealen". 1 00 Vara-Kalender. 7.05 Felicitaties. 7.10 Vocaal concert. 7.30 Bijbelvertalingen. 8.00 Herhaling SOS-Berichten. 8.03 Berichten ANP en VaraVaria. 8.20 Amsterdamsche MetaalbewerkersHarmonie „Kunst en Strijd", „De Stem des Volks", „de Jonge Stem" en solist. 9.20 Toespraak „Hulpverleening aan de burgerbevolking van China". 9.27 Orkest en soliste. 10 00 Berichten ANP. 10.10 Gramofoonmuziek. 10 30 Viool en piano. 11.00 Orgelspel. 11.30 „Fantasia". 11.55 Gramofoonmuziek. HILVERSUM II, 415,5 M., NCRV-Uitzending. 6.30—7.00 Onderwijsfonds v. d. Scheepvaart. 8.00 Schriftlezing, meditatie. 8.15 Benemen, gramofoonmuziek. (9.30-9.45 Gelukwenscher, 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuziek. 11.15 Zang met pianobegeleiding en gramofoonmuziek. 12.00 Berichten. 12.15 Gramotoon muziek. 12.30 Orgelspel. 1.30 Stichtsch Saionorkest en gramofoonmuziek. 4.45 Gelukwenschen. 5.00 Voor de kinderen. 5.45 Gramofoonmuziek. 6.00 Uitzending voor Land- en tuinbouw. 6.20 Gramofoonmuziek, berichten. 6.30 Taalles en causerie over het Binnenaanvaringsreglement. 7.00 Berichten. 7.15 Muzikale causerie. 7.45 Causerie over leerbewerking. 8.00 Berichten ANP, herhaling SOSBerichten. 8.15 Uitzending vanwege het Nederlandsch Jongelingsverbond. 9.45 De Eemlanders. 10.00 Berichten ANP, actueel halfuur. 10.30 Vervolg concert. 10.45 Gymnastiekles. 11.00 Vervolg concert. 11.25 Gramofoonmuziek. 11.50 Schriftlezing. DROITWICH, 1500 M. 11.25 Vioolvoordracht. 12.10 Orgelspel. 12.50 Pianoduetten. 3.20 BBC-Orkest en dansorkest. 4.00 Zang bij de piano. 4.20 Vesper. 5.40 Orkest en solisten. 6.20 Berichten. 6.55 Pianovoordracht. 8.35 Het BBC-Vrouwenkoor en het BBC-Symphonie-orkest. (9.25 Berichten). 10.40 Kwintet. KEULEN, 456 M. 5.50 Orkest. 7.50 Gramofoonmuziek. 11.20 Orkest. 12.35 Omroepkleinorkest en solisten. 1.30 Populair concert. 3.20 Omroepkleinorkest. 5.50 Vocaal en Instrumentaal concert. 7.30 Vroolijk programma. 8.30 Kwintet en solisten. 9 50 Amusementsorkest, solisten en accordeonduo.

van de bouw en het schilderwerk van een Landbouwhuishoudschool te Bolsward, in opdracht van de Vereeniging voor Chr. Nijverheidsonderwijs voor Bolsward en Omstreken. Ingeschreven werd door 39 aannemers. De drie hoogsten waren : fa. Koster & Zonen, Sneek ƒ 14.050.— J. Zijlstra, Leeuwarden ƒ13.937.— M. E. van der Zee, Franeker ƒ12.730.— De drie laagsten : E. Statema, Bolsward ƒ11.360.— M. Boetes, Leeuwarden ƒ 10.800.— Stelwagen & Van Gorkum, Roordahuizum ƒ 10.494.— Voor het schilderwerk waren 15 biljeUen binnengekomen. De hoogsten waren : Gebr. Nota, Bolsward ƒ671.— J. van der Wal, Bolsward ƒ 666.— I. Ettema, Bolsward ƒ 652.— De laagsten waren : H. Veldman, Bolsward ƒ 575.— M. J. Romkema, Oosterend (Fr.) ƒ552.50 J. de Bruyn, Brielle ƒ539.—• Begrooting van den Architect BNA, G. van der Zee te Bolsward ƒ 11.140 ; van het schilderen ƒ827.50.