biedt hare beleefde verontschuldigingen aan voor het onvolledige van dit eerste nummer. Met name is de rubriek Indisch Nieuws slechts eene proeve van bewerking, die met het oog op de beschikbare ruimte wel wat te beknopt is uitgevallen. Vooral aan onze lezers in de Residentie Preanger-Regentschappen vragen wij dringend om medewerking. Alle berichten, die handel, landbouw en nijverheid vooruit kunnen brengen — alle berichten, die dit gewest buitenaf meer bekend en aantrekkelijk maken, zijn ons zeer welkom. Maar eens voor altijd verklaren wij alle inzendingen, die schandaaltjes of personaliteiten inhouden, terzijde te zullen leggen. Juiste adressen. Iemand, die belang stelt in den bloei van ons blad, gaf ons den raad, ten gerieve van den lezer eene opgave te verstrekken van het juiste adres der landbouwondernemingen, d. w. z. onder welk postkantoor zij ressorteeren. Die raad is goed. Maar willen HH. Administrateurs ons nu in de gelegenheid stellen zulk eene opgave te doen drukken ? 't Is ook voor hun eigen gemak. Paardenmarkt te Bandoeng. Wij verwijzen naar de Advertentie van de firma J. R. De Vries. & Go., waarin wij lezen dat bij genoegzame deelneming op 24 Juli a. s. een paar ienoiarkt zal gehouden worden. De Preanger zal steeds meer het laud worden voor verbetering van het paardenras.
Pianostemmen. Blijkens achterstaande advertentie komt de heer Ott van Salatiga in de eerste dagen van Juli te Bandoeng. Deze heer staat overal bekend als volkomen voor zijne taak berekend. Om de 6 maanden doet hij eene tournée om zijne abonnées in Bagelen, Banjoemas, Pekalongan, Tegal en Cheribon en strekt die tournée tot de Preanger uit. Bandoengsche Kroniek. — De plannen tot oprichting eener ijsfabriek schijnen nu met ernst te worden hervat. Er wordt hier verteld dat spoedig met den opbouw daarvan zal worden begonnen. Over eenige maanden reeds hopen wij dus ijs te krijgen tegen lageren prijs dan den tegenwoordigen. — De eerste storting op de aandeelen der Bandoengsche Kininefabriek is nu geschied, met den opbouw daarvan ia begonnen en zal die geleidelijk zijn voortgang hebben. — De lust tot bouwen van woonhuizen schijnt hier nog groot te zijn. Van alle kanten ziet men dage.lijks bouwmaterialen aanbrengen naar de verschillende deelen der plaats. Eigenaren van steenbakkerijen en kalkbranderijen zijn dan ook tegenwoordig erg in hun nopjes. — De protestantsche kerk is nu zoogoed als geheel gereed gekomen. De chineesche aannemer heeft in de laatste weken al zijne krachten moeten aauwenden om op den vastgestelden datum het werk te kunnen afleveren — Het is verbazend te zien hoe hier (trouwens over geheel Java) in de laatste jaren de naai machine haren weg onder de inlandsche bevolking heeft gevonden. Hier te Bandoeng ziet men o. a. in menig hoekje van het Chin. kamp tal van mannen zich ijverig bezig houden met het naaien van kleedingstukken, die hun meestal daar de passergangers worden gebracht. Er wordt aan dezen arbeid nog vrij aardig verdiend, indien men nagaat dat er gemiddeld per dag 80 cents gewonnen wordt. Zeer goede machines zijn hier te krijgen voor f 18 tot ƒ 25, dus billijk genoeg Mar kip) ijzen tan diverse artikelen, op de passers verkrijgbaar. Witte tafelrijst . f 8.50 p. picol. Aardappelen . >> 4.— ,, yy Kippen . ,, 3.50 ,, doz. Eieren . „ 0.02 „ stuk. Klappers . „ 0.05 „ yy ,, Olie. „ 0.2o ,, wijnflesch. Rundvleesch. „ 0.45 „ pond. Karb. ,, „ 0.20 „ kattie. Tarwemeel . „ 0.25 — ƒ0.30 p. kattie. Casaoe-meel . „ 0,10 p. yy yy Brandhout . „ 0.25 p. pikoelan. Houtskool . — Djagoeng gepeld „ 1.50 „ picol. Paddie . . . „ 1.50 ,, yy Arèn-suiker „ 0.10 „ pak.
— De Koning van Siam heeft de Preanger verlaten na er velen gelukkig te hebben gemaakt. Z. M en gemalin laten over 't algemeen een zeer aangenamen indruk achter. Gedurende zijn verblijf te Bandoeng, Garoet en Tjilatjap heeft Z. M. de volgende ridderorden uitgereikt: het commandeurskruis der orde van den Witten Olifant aan den resident der Prean ger Mr. Kist en het officierskruis van die orde aan de assistent-residenten van Bandoeng en Garoet, de lieeren van Benthem van den Bergh en Koopmans Stadnitski, en aan den Secretaris der Preanger, den heer Meertens. De regenten van Bandoeng, Tjiandjoer en Garoet en de patih van Soekaboemi hebben een gouden horologe met ketting ten geschenke gekregen en de Luitenant der Chineezen te Soekaboemi ontving eene dankbetuiging voor het vertoonen van djenggé's en het aanbieden van eenen Chineeschen maaltijd. Uit Garoet schrijft men aan Pr. Nbl. om> treilt het verblijf van den Koning van Siam, dat Z. M. zulk een groot liefhebber van plantjes is, dat de groote verzameling, aldaar bijeengebracht, heel wat heeft gekost, terwijl de zoo gezochte orchideeën van heinde en verre zijn aangebracht en verscheiden inwoners hun collectie kwijt zijn geraakt. Vol bewondering zegt de briefschrijver dat Z. M. zijn lustver blijven in Siam wenscht te versieren. Nog schrijft men dat de orden regen ook te Garoet mild is gevallen. Onder de gelukkigen behoort de heer Reep, die in zijn hoedanigheid van bestuurder der societeit met veel tact het zijne heeft bijgedragen tot een schitterende ontvangst van Z. M. en gevolg. De Heer Reep is benoemd tot ridder in de orde van de Kroon van Siam. Alweder een gelukkige meer, eindigt de briefschrijver. — Bandoengsche Kinine-Fabriek. Onze lezers zullen zich herinneren dat den 6en Mei in een vergadering der naamlooze vennootschap „Bandoengsche Kinine-Fabriek", nadat het benoodigde kapita.il, eerste serie, volteekend was, de statuten werden besproken en vastgesteld. Heden, naar wij vernemen, is nu het conract geteekend, terwijl aan het bouwen van de fabriek te Bandoeng met kracht wordt gewerkt. Aldu9 zegt de Loc. —m Afgewezen is het verzoek van:
C. M. Hamaker strekkende ter erlanging in erfpacht voor den tijd van 7 5 jaren van een perceel woeste gronden groot ongeveer 500 bouws, gelegen in het.iiistrict Plaboean, afdeeling Soekaboemi (Preanger). Aan L. Ph. den 'Dekker en P. S. L. Kalengkongan is voor den verderen duur van het krachtens besluit van 24 Juli 1892 no. 29 op de onderneming Boemiwangi gevestigd erfpachtsrecht in erfpacht toegezegd een uitgestrektheid woeste grond van ongeveer 300 (volgens schatting der commissie van onderzoek 400) bouws, gelegen in het district Plaboean, afdeeling Soekaboemi (Preanger), tegen eene pachtsom van f 150 per bouw 'sjaars. Aan de ondervoigende personen is te kennen gegeven dat de Regeering genegen is aan hen te verkoopen de stukken grond achter ieders naam aangeduid: E. Th. Sassen groot 15400 M 2 in de dessa en district Tjitjneroeg afdeeling Soekaboemi tegen betaling van / 310. M. W. Roggeveen groot 1465 M 2 in de dessa Tjitjetido ter hoofdplaats Bandoeng tegen betaling van ƒ 180. Mejuffrouw L. F. Kepel groot 945 M 2 in de dessa Tjitjendo ter hoofplaats Bandoeng tegen betaling van / 40. Th. J. van Haren Noman en J. D. Meijer groot 2650 M 2 in de dessa Mardika ter hoofdplaats Bandoeng tegen betaling van ƒ400. R. L. J. van der Capellen groot 520 M 2 in de dessa Lengkong ter hoofdplaats Bandoeng tegen betaling van ƒ40. E. G. Huijsinans groot 2180 M 2 in de dessa Mardika ter hoofdplaats Bmdoeng tegen betaling van ƒ320. J. F. Ch. Pijloo groot 585 M 2 in de dessa Kadjaksanhilir ter hoofdplaats Bandoeng tegen betaling van ƒ60. Mejuffrouw C. L. Wolters groot 1240 M 3 idem als boven tegen betaling van ƒ 190. W. Linn groot 137 M 2 idem als boven tegen betaling van ƒ25. — Naar wij vernemen is de gezondheidstoestand van Mr. Heringa, algemeen secretaris, die zich, zooals men weet, te Soekaboemi bevindt, er niet op verbeterd en zal vermoedelijk een verlof naar Europa voor hem noodzakelijk zijn. — De voorstellen van reorganisatie van den heer Mullemeister zijn volgens het Bat. Nbld. voor de Preanger de volgende: De afdeelingen Tjitjalengka, Soekapoera-kolot
en Tasikmalaja zouden vervallen door ze op te lossen in de afdeelingen Soemedang, Litnbangan en Soekapoera. Deze drie laatste afdeelingen zouden overigens in verband daarmede een volkomen reconstructie ondergaan. Zoo moeten de controle afdeeling Tjikadjang en de districten Timbanganten en Tjikemboelen van het regentschap Soekapoera bij Limbangan ; de districten Tasikmalaja, Singapama en Indihiang van de afdeeling Tasikmalaja (regentschap Soemedang) bij Soekapoera; de districfen Tjitjalengka en Bloeboer-Limbangan van de afdeeling Tjitjaienka (regentschap Bandong) bij Soemedang komen. Dus doende, zullen de grenzen der afdeelingen Bandoeng, Soemedang, Limbangan en Soekapoera samenvallen met die der regentschappen van dezelfde namen in de Preanger en alleen voor het regentschap Tjiandjoer de anomalie blijven bestaan van een over twee afdeelingen zich uitstrekkend regentschap. Overigens wordt de aan Gheribon af te nemen afdeeling Galoeh, vereenigd met de districten Madjenang en Dajoloehoer, als een nieuwe afdeeling toegevoegd aan de Preanger Regentschappen, welk gewest alzoo voortaan zeven afdeelingen zal tellen in plaats van negen, niettegenstaande het gebied der Residentie ten koste van Cheribon en Banjoemas belangrijk wordt uitgebreid. Van de contröleafdeelingen zouden er 4 vervallen. Voorts zouden vervallen 8 districten en 27 onderdistricten, 's Lands kas te Soemedang zou worden ingetrokken, terwijl te Manondjaja en Ga roet afzonderlijke ontvangers zouden koinen. De vendukantoren te Tjiandjoer, Soemedang, Tjitja lengka, Tassihmalaja , Mangoenredjo ingetrok ken; algemeene ontvangers tevens vendumeester der le klasse te Garoet en Manondjaja. Als dit alles al tot stand komt, zal 't in ieder geval nog wel een poosje duren. — Een geacht planter zendt ons het volgende ter opname: In het maandelijkseh Java-thee-bericht dd. 28 Mei 1896 van de firma F. Hawes & Co. te Londen wordt o. a. medegedeeld: De verbeterde stemming waarvan wij spraken in ons laatste bericht, als begonnen in hei laatste der vorige maand, duurde helaas niet lang, daar de rijzing in prijs voor alle soorten onmiddellijk vraag voor biunenlandseh verbruik verminderde. In de laatste 2 weken ging weinig om, behalve in ordinaire en goed-ordinaire theeën, naar welke sterk vraag blijft bestaan. Vooral blad theeën waren gezocht, voor ons te meer bevredigend daar de massa der Java-thee hieruit bestaat, en de door ons voorspelde rijzing had plaats tot een bedrag van y 4 d tot y 2 d per ® voor alle thee beneden 6y 2 d per '8 sedert den Isten dezer. Buitengewoon goede Assam-thee verdient vermelding
nl. eene zending van „ DjattrNangpr" en een andere van „Goalpara". De thee van eerstgenoemde onderneming kan de vergelijking doorstaan met de beste Indische of Ceylon thee en het is te hopen dat deze qualiteit bestendig zal blijven. Hierop volgen Perbawati en Tjiomas, terwijl Panoembangan, Sinagar en Ardja Sari zeer bruikbare thee aan de markt brachten. Een paar kleine partijtjes van Ceylon-zaad van zeer goed uiterlijk en qualiteit behaalden voor Broken Pekoe 7d tot 9 1 / 2 d; Pekoe en Pekoe Souchon 8 / 4 d. De aangeboden „Bagelen" en „Tendjo Ajoe" thee waren van interieure qualiteit en werden grootendeels opgehouden wegens zeer laag bod. De onderneming Hardja-Sari zoud verder goede Oolong, door de mededinging van nieuwen aanvoer uit China. De schenk is voor deze markt te slap. Totaal werden aangeboden in deze maand 4.800 kisten met inbegrip van 789 kisten opgekocht te Amsterdam, tegen 3.718 kisten in April, Van de navolgende ondernemingen werden gedurende deze maand verkocht: kisten Ardja-Sari 660 Nangceng 93 Soekamana 41 Bagelen 27 1 Panoemban. 99 Tendjo-ajoe 268 D. Nangor 535 Parbakti 57 Tjikoga 78 Goalpara 108 Perbawati 265 Tjiloear 89 Hard. Sari 200 Roempin 40 Tjiogreg 125 Joulapa 26 Semplak 1^7 Tjiomas 184 Montana 120 Sinagar 363 Tjisalak 196 Aanvoer 1 335.230 Afgeleverd. 1 van 1—30 April ^96 292.820 Voorraad | 1.08 i. 200 — De raoes te Soemedang waren dit jaar zeer geanimeerd; vooral het Europeesch pubiek was talrijker vertegenwoordigd dan andere jaren. De uitslag was jl. Zondag als volgt: De Maiden pony stakes, waarvoor een prijs was uitgeloofd van ƒ 40, waarde der stakes ƒ 87, voor paarden van niet hooger dan vier voet twee duim en die nog nimmer een race over 1 mijl hadden gewonnen, werd gewonnen door Panoelar, van den legent van Bandoeng. Groote geestdrift heerschte er onder de toeschouwers toen het paard met den rege$spajoeng boven het hoofd van de renbaan werd weggeleid. De Regol Beker prijs f 50 werd uitgeloofd door Toemengoeng Soeria Atmadja, Boepati van Soemedang, en werd gewonnen door Wajang van den hoofdpanghoeloe. Voor dezen wedstijd was maar een paard ingeschreven. De afstand was 1 mijl en de tijdsbepaling was 2 min. 15 sec., terwijl Wajang het deed in 2 min. en 11 sec. De Maiden Plate, prijs f 75, waarde der stakes ƒ 57, voor Javaansche paarden die nog nimmer een prijs hebben behaald werd gewonnen door Lassem van den hoofdpanghoeloe. De Paroekoenan Beker, prijs ƒ 50, waarde der stakes ƒ 20, uitgeloofd door Toemengoeng Marta nagara, Boepati van Bandoeng, werd gewonnen door Kombaka van den regent van Soemedang. Kombaka moest om den prijs te halen drie maal overloopen, daar hij een zwaren concurrent had aan Soeli van den wedono van Singapama, die tot tweemalen toe tegelijk met hem de eindpaal passeerde. De Trimoeka-beker, prijs / 30, waarde der stakes ƒ 42, uitgeloofd door drie wedono's van de controle afd. Tjonggeang, werd gewonnen door Lassoen van Naib Tandjoengsar. De Maiden Pony prijs van ƒ 30, waarde der stakes ƒ50, voor paarden van niet hooger dan vier voet en die nog nimmer een race gegewonn^p hebben, werd behaald door Sanga van den Naib van Soemedang. De Pajoeng race, prijs ƒ 50, waarde der stakes f 37, uitgeloofd door den heer H. J. van der Plas, voor paarden van alle rassen, werd gewonnen door Lemboe van den ]en onderwijzer candidaat. Bij deze race werd de voorwaarde gesteld dat minstens vijf paarden moesten ingeschreven zijn. De berijders waren gekleed in een regenjas, een pajoeng boven het hoofd en een sigaar in den mond.
In de Jav. Ct. staan de statuten der naam* looze vennootschap „Preanger Telephoon-Maatschappij", die te Bandoeng is gevestigd en met een kapitaal van ƒ 100.000 verschillende telephoon -verbindiugen zal exploiteeren, die dooi den heer J. R. de Vries voor 250 aandeelen van ƒ 100 zijn ingebracht. De aandeelen zijn tot een bedrag van ƒ 60.000 geplaatst. Directeur is de heer V. A. R. Bosscha; commissarissen zijn de heeren G. C. F. W. Mundt, C. J. van Haastert en F. A. Palm. Het Bat Nbld. zegt over deze Maatschappij: „Verwonderen doet het ons niet, waar de directie in zulke goede handen is, maar genoegen doet het ons wel te kunnen mededeelen dat deze Maatschappij zich nu reeds, vóórdat de aandeelen vol gefourneerd zijn, zich in een grooten bloei verheugt en er reeds een aardig > surplus is; de directie heeft moeite om alle aanvragers spoedig te helpen, daar bij de bestelling der toestellen niet gerekend is op zooveel aanvragen. De Preanger go ahead!" — Aan D. C. Boutmij is voor den tijd van 75 jaren in erfpacht afgestaan een uitgestrektheid
wqejate i'grqnd van 328 bouws en 2R6 vierk. Rijnlandsche roeden, gelegen in het district Tjihea afdeeling Bandoeng (Preanger-Regentschappen) tegen eene pachtsom van f 2.50 per bouw 's jaars. — Aan A. M. van der Meer een uitgestrektheid woeste grond van ongeveer 700 (volgens schatting der commissie van onderzoek ongeveer 530) bouws gelegen in het district Djampang tengah, afdeeling Soekaboemi (Preanger Regentschappen) tegen eene pachtsom van f 3.— per bouw 's jaars. — Aan J. van Hengst een uitgestrektheid woeste grond van ongeveer 1000 bouws ge legen in het district Plaboean afdeeling Soekaboemi (Preanger Regentschappen) tegen eene pachtsom van ƒ 1 per bouw 's jaars. Aan R. J. van Deventer een uitgestrektheid woeste grond van ongeveer 180 bouws, gelegen in het district Djampangwettan afdeeling Tjiandjoer (Preanger) tegen een pachtsom van f 2 per bouw 's jaars. — Aan S. J. Meijer eene uitgestrektheid woeste grond van 99 bouws en 454 vierk. Rijnl. roeden gelegen in het district Radjamandala afdeeling Bandoeng (Preanger Regentschappen) tegen een pachtsom van ƒ 1 per bouw 's jaars. — Aan K. J. Stephan in erfpacht toegezegd een uitgestrektheid woeste grond van ongeveer 7 50 bouws gelegen in het district Bandjar, afdeeling Soekapoera (Preanger Regentschappen) tegen eene pachtsom van ƒ 150 per bouw 's jaars. Afgewezen is het verzoek van den heer L. H. Israël om vergnnning tot het doen van mijnbouwkundige onderzoekingen te Tjipeter (Preanger Regentschappen). Aangevraagde vendutien te Bandoeng. Den 7en Juli 1896 te Padalarang ten huize van de Amboineesche vrouw W. Kaligis, van meubilair door hadji Mohamad Affandi. Den 14en Juli 1896 te Bandoeng in de gewezen toko en het vendulocaal van W. T. A. Loonen, van meubilair en handelsgoederen door als boven. Den 18 Juli 1896 op de stapel en werkplaats der Staatsspoorwegen door het Departement der Burgerlijke Openbare Werken van in de wagons achtergelaten en afgekeurde goederen. Vervaldagen der vendutien. Den 4en Juli van de vendutie ten huize van den hr. J. A. Hoogbrug. Den 9en Juli van de vendutie van afgekeurde goederen en koffie. Den 18en Juli van de vendutie van Rasamala-hout.