Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant

Ned. Herv. gem. Beroepen te Staphorst P. DeetWan, pred. te Kampen. * Steenwijk, 16 Dec. De spreekbeurt in de heden gehouden tweede vergadering der hier gevestigde afdeelirig van het Protestantenbond werd vervuld •looi- den heer A. Gr. van Anrooij, pred. te Kampen. Hij vertelde in zijn inleiding dat prof. Van Oosterse het „conflict tusschen geloof en het rationalisme ln Holland" had besproken, met het doel om een s lag toe te brengen aan de moderne richting en om aan die richting de verlaging van de peilschaal der zedelijkheid en welvoegelijkheid als schuld aan te Wl 'ijven. Hij wenschte zich niet van de verdediging af te maken door een beroep op het vaak gebezigde Woord, dat hij, die uit de verte komt, gemakkelijk

kan liegen, maar wilde onpartijdig en kalm de vraag trachten te beantwoorden, wat ons door den kritischen arbeid der godgeleerden van den laatsten tijd was ontnomen, met andere woorden, wat als krachteloos in zich zelf was ineengestort? Zijn antwoord luidde: met het goddelijke, bovennatuurlijke gezag, eeuwen lang in geloofszaken uitgeoefend, de bovennatuurlijke openbaring. Gelooven op gezag, zei hij, kan nu niet meer geschieden, daar de grondslag van dat geloof ons ontzonken is. Die grondslag is het wondergeloof, en dit wondergeloof is van zijn kracht beroofd, sedert er aan natuurwetten geloofd wordt, üoth door het verlies van dat wondergeloof zijn wij niet armer, maar rijker geworden. Zóó getuigt zelfs het geslacht, dat de overgeleverde leer met de moedermelk heeft ingezogen, dat in zijn jeugd den ouden wijn heeft gedronken. Het oude is niet verdwenen, dan omdat het door iets beters kan worden vervangen. Godsdienst behoeft voor zijn bestaan en voor zijn voortbestaan het wonder niet, naar luid der geschiedenis en der eigen ondervinding. De echt mensclielijke en daarom goddelijke geest, die zich vooral in do bergrede heeft geuit, heeft het christendom gesticht. De Hervormers hebben bij hun verzet tegen Rome evenmin op wonderen gesteund als op de critiek. De getuigenis van ons binnenste doet waarheid noemen wat er waars is gezegd. En met het vervallen van het wondergeloof' vervalt niet het geloof in God, dat ter laatster instantie rust op de waarheid, dat ons hart onrustig in ons is, totdat het rust heeft gevonden in God. Het hoogste gezag is van buiten ons naar binnen in ons overgebracht. In het tweede deel zijner rede beantwoordde de spreker de vragen, of dan de Godsopenbaring geschrapt moet worden uit de reeks der historische feiten, m. a. w. of de Bijbel geen godsdienstige waarde meer heeft, en of de moderne richting Jezus afrukt van het voetstuk, waarop de dankbare menschheid, neen, God zelf hem als Christus-Gods heeft geplaatst. Zijn antwoord, waarin hij gelegenheid vond eenige verzen van De Genestet in te vlechten, luidde ontkennend. Is dat ontkennende antwoord gegrond, zoo eindigde hij, dan behoeven wij niet bevreesd te zijn voor de ontdekkingen der wetenschap, en dan behoeven wij ook niet met onze vroomheid weg te vluchten uit de wereld. Niet weinig werd de samenkomst gesticht door de koraalvereeniging, die „Zomeravond", „Lentelied", „Winternacht" en „Morgenlied" voordroeg. Velen achtten hot gewenscht, dat de volgende vergaderingen niet, als deze, op een logementszaal woiden gehouden, maar in de gewone plaats van samenkomst, de Doopsgezinde kerk. Academie- en schaolnieuws — Bevorderd te Leiden tot doctor in de rechtswetenschap de heer J. van Meus. geb. te Maasland, met acad. proefschrift.

medegedeeld door het Koninkl. Nederl. Meteorologisch Instituut. Plaatsen. Baiomet.afwijking in mM, WindTempe ratuur in gr. C. Weersgesteldheid. 1 gister.] d V 2 richt. 1 4) '13 'S> lieden. | Groningen . —14 —2 z zwak 7 —1 helder Helder.... —15 — 3 O 17 0 // Vlissingen . —12 —5 , n 6 1 bewolkt Maastricht. — 12 — 7 NO 8 2 betrokken Christiaans. Koppenhag. — 10 0 Valentia... —9 6 Northshiehls — 9 — 1 W 4 —2 helder Carlsmhe.. —9 — 9 Z „ 8 5 betrokken Parijs —7 -10 zzo f 7 8 St. Mathieu —8 — 13 stil 11 8 licht bew. Perpiguau . zwak Biarritsc ... —4 — 7 z 10 9 Verwacht: Oostelijke wind.

Den Haag , 17 Dec. De Tweede Kamer heeft aangenomen de wijziging der Indische begrooting over 1879 met 56 tegen 7 stemmen, alsmede het ontwerp tot wijziging van art. 70 van de wet van 1875, regelende het gebruik van spoorwegen, waarbij de toegangswegen naar de stations allen in onderhoud bij de gemeenten worden gebracht, na bestrijding door de hh. Van Eek, Van Baar en Idzerda en verdediging door de hh. Roëll, Lenting, Gratama, den minister van justitie en dien van waterstaat, die betoogden dat dit ontwerp het beginsel der wet van 1875 niet verkortte, maar slechts misstellingen daarin verbeterde. Voorts zijii aangenomen eenige naturalisatiewetten. Het adres van De Jong te Paramaribo, klachten en beschuldigingen inhoudende omtrent den gouverneur van Suriname, is op vooistel der commissie van de verzoekschriften verzonden aan den minister met verzoek om inlichtingen. Ingekomen is een ontwerp tot -wijziging der spoorwegbegrooting voor 1880. Bij het algemeen debat over het hoofdstuk marine waarschuwde de heer De Casembroot tegen te groote bezuiniging, met het oog op de toekomst en den onvoldoenden toestand der Indische marine. Hij en de heer Van Rees drongen aan op vereeniging der departementen marine en koloniën, in het belang der eenheid en het zuinig beheer. De minister verzekerde dat de zeemacht hier alleszins voldoende was; hij stond er voor in, terwijl Indie, behalve een krachtige zeemacht, eventueel kan rekenen op de hulp van het oefeningseskader. De werking der nieuwe strafwetten in open zee had niet tot feitelijk verzet aanleiding gegeven. Het denkbeeld der vereeniging van de departementen zou hij aan zijn ambtgenoot mededeelen. Aangenomen werden twee amendementen om de tractementsverhoogingen niet toe te staan. Ook is aangenomen met 43 tegen 24 stemmen het amendement van den heer Van Wassenaar, om f 7000 beschikbaar te stellen

voor tractementen aan officieren, die aan de Noordpool-tochten deelnemen. — De heer J. Heemskerk Bz., lid van den Raad van State, oud-lid der Tweede Kamer, is heden overleden.

pet. Nederland , Cert. Nat. Sch. 21/2 Dito dito 3 Dito dito 4 Dito dito 1878 .... 4 Griekenland Oblig. 1825 . 5 Italië, Cert. Amst. Adm. . 5 OosTENR.obl.pap.Mei-Nov. 5 Dito dito Febr.-Aug ... 5 Dito, zilver, Jan.-Juli. . .5 Dito, April-Oct 5 Difco, in goud 4 Portugal , obl. 1853-1878 .3 Rusl . obl. Hope 1798-1816. 5 Dito, 6e serie, 1855 . Dito, obl. f1000,1864. Dito, 1866 .... Dito 1877, £20-100. Dito, 1873, gecons. DitOj Oosters, leening 5 .5 . 5 . 5 . 5 . 5 . 5 - 41/2 . 4 . 1 .2 . 1 . 2 .5 vor koers. 641/4 76i/ 2 I02Vö 102 Va 77 6113/is 611/4 61% 62% 741/a 51 1 /» 99 81% 951/s 951/2 93S/4 89 56 55 8OI/2 76 21% 43% 201/2 39% 10% ^2% 69V2 95 IIOV2 IOOI/4 251/4 49% 15% 7 971/4 33% H%6 16% 149/16 8% 4V2 44% IOOI/4 1133/16 16% 1471/2 147 1 18l3/ 16 30 36% 118 38 16 /is 671/2 1441/2 103 24% 74 103 V2 51 5OV4 51% 1233/s 54% 95I/2 91% 88I/4 903/4 901 /4 83% 7H/2 99 91% 90 <1% 571/2 1221/4 76% IO41/4 737/ie 141% 117 1191/4 102% lil 1213/, 1133/4 46% Dito, 2e leening . . Dito, 1875 .... Dito, leening 1867-69. Spanje , obl. 1867-75. Dito, 1876 .... Dito, Binnenl. f 6250. Dito, 1876 .... Turkije , obl. 1865. . Dito, 1869 6 Egypte , obl. leening 1876 . 6 Spoorw.-leening 1876. . .5 N.-Ajierika , obl. 1876. . .41/2 Dito, 1871 5 Certific. Plorida 3 Louisiana, geconsolideerde . 7 Mexico , oblig. 1851. ... 3 Dito, 1864 3 Brazilië ,obl. 1865. . . .5 columbia, obl 41/2 Ecuador , obl. 1855. . . .1 Peru , otl. 1870 ... .6 Dito, 1872 5 Venezuela , obl 3 Dito dito 1% Aand. Amst. Kanaalmaats. . — Dito obl 4 Ned. Handehn., nieuwe, . .5 Aand. Rotterd. Handelsv. . — Duitschland , aand. Rksb.. — Dito, cert. adm. Amsterd. . — Oostenr. Nat. Bankaand. . . 5 Amerika , Color. L.-Maats. . 7 Maxwell-Incomebonds . . 7 Maats. Exp. Staatssp. aand.. — Dito, obl 4 Ned. Ceatr.-spoorwegmaats. — Dito, gestemp. obl. . . — Ned.-Ind. spoorw.-aand.. . — Dito, obl. 1869 4% Noordbrab. Boxtel-oblig. . 4% Dito, 1875 5 Hongarije Theiss-spoorw. . 5 Italië, Yict. Emanuel obl. . 3 Dito, Zuid-Ital.-spoorw. . 3 Polen, Warsch.-Bromberg .4 Rusland , Gr. sp.-maats. . 5 Dito, Baltische-apoorw. . . 3 Dito, Brest-Grajewo. . .5 Dito, Chark.-Azow £ 100 . 5 Dito, Jelez-Griasi. . . .5 Dito, Jelez-Orel f 1000 . . 5 Dito, Kursk.-Chark. f 1000. 5 Slotkoers. 641/ 2 76% 101% IO21/4 78 62 61% 61% 62% 51 99 813/4 95 94% 891/4 56 55Va 80% 7 61/2 21% 43% 20Vl6 10Vl6 123/4 701/4 110 3 /4 25% 5ÖV» 15V4 7 97% 33% 11% 16% 143/4 8% 4% 44% 1133/4 153/4 147% 30 381/4 145 1033/j 521/4 50% 51% 1233/ t 543/4 95% 91% 903/4 90 Dito, Losowo-Sewastopol . 5 Dito, Morschank-Sysran .5 71 % 72 Dito, Mosk.-Jarosl.-obl. . 5 99 991/3 Dito, Orel-Vitebak. . . .5 91% 91% Dito, Poti-Tifiisf 1000 . Dito, Riaschk.-Wiasma. .5 71% 71% Dito, Aand. Zuid-West sp. 5 57% 57% Amerika , Atl.-Miss.-Ohio . 7 122% 124 Dito, Cairo St.-Louis . . 7 763/ 8 76% Dito, Californie en Oregon. 6 104% 104% Dito, Canada-South. aand.. — 737/ 16 73U/ 16 Dito. Cli .-N .-W. cert. aand. — 141% 1411/4 Dito, Madison-Extension. . 7 Dito, Soutli-Western. . . 7 Dito, Denver-Paciflc. . . 7 Dito, Rio-Grande. . . .7 lil Hl 1 /» Dito, Illinois cert. aand. . — 1213/, 121% Dito, Miss. Kans.-Tex.-obl. 7 1133/, 114% Dito, N. Y. Erie W. aand. — 467/s 47% 8t. Paul Minneap. en Manit. 7 1083/ 8 108% [Jnion-Pac., hoofdl., oblig. . 6 112 111% Nederland , Stad Amsterd. 3 108 107% Dito, stad Rotterdam. . .3 1011 /2 1013/, Oostenrijk , staatsl. 1854. . 4 104 Dito, 1860 4 1117/u Dito, 1864 — 146 146 Dito, stad Weenen 1874 . . — 100 997/ 8 Rusland , staatsl. 1864 . .5 137% 137 Dito, 1866 5 133% 1333/, Spanje , stad Madrid 1808. . 3 741/2 75 Turkije , spoorwegleening. 3 9% 9% Markt algemeen gunstig; Russen 1/, a %; Egypte 3/,, Handelmaatsch. %, Mississippi en Micliigan 1 %, Erie en Canada 3 / 8 p C t. hooger; aand. Centraal, Columbie en Elisabeth % & i/ 3 pet. lager; Warschau-Weenen 1 pet. hooger. Londen , 17 Dec. Consols op Jan. 987/ 8 . Part.ts , 1 /Dec. Rente 85.10, nieuwe rente 119.40 Deventer , 17 Dec. Tarwe f 9.50 a 10.00. Rogge f 7.60 a 8.40, Boekweit f 6.25 a 7.00, Garst f 5.50 a 6.25, Haver f 3.00 a 4.00. Boter: le soort f 27.00 a 29.00, 2e soort f 20.00 a 22.00. Amsterdam, 17 Dec. Petroleum in consumtie 14. Amsterdam , 17 Dec. Tarwe op Maart f 295 Rogge Galatz f 250, Taganrog f 253, op Maart f 237, 238, op Mei f 228. Koolzaad per 2000 kilogram, op voorjaar f 345. Raapolie per 100 kilogram, vliegend 321/2 op Mei 32%,, op najaar 33%. Lijnolie per 100 kilogram, vliegend 28%, op voorjaar 28%, op najaar 29%. Leeuwarden , 17 Dec. Boter: le soort f 64.00 a 58.00, 2e soort f 50.00, 3e soort f 40.00. Kaas geen aanvoer. Schiedam , 17 Dec. Moutwijn f 15.00, Jenever f20.50, Amsterdamsche proef f' 22.75. Livekpool , 17 Dec. Heden verkocht 12000 balen. Invoer 17000 balen. Markt vast. (Weekbericht.) Verkoop in de afgeloopen week 86000, op speculatie 6000, tot uitvoer 7000, tot invoer 73000, voorraad 426000, uitgevoerd naar het buitenland 9000. Amerikaansche % 6 hooger. New-York , 16 Dec. Wissel-Londen 477%, 6 pet. Amerika 1871 101%, Katoen Middl. lil/,, Petroleum 91/2, ' e Philadelphia 9%, per gallon van 6% pond. Rio-koffio Ui/, a 12%. Onregelmatig. Meel 475, maïs 59, roode wintertarwe 120.

Katoenontvangst in alle havens 40000 balen. Katoen low middling Maart-verscheping 12.44 c. Berlijn , 17 Dec. Slotkoers. Rogge op December 211.50, op April en Mei 199.50 rijksmark. Raapolie op April en Mei 56.60, op Mei en Juni 57.00 rijksmark (per 100 kilogr.) Keulen , 17 Dec. Tarwe dadelijk 23.00, op Maart 21.80, op Mei 21.80. Rogge dadelijk 21.25, op Maart 20.10, op Mei 19.85. Raapolie dadelijk 30.00, op Mei 29.30. Weder : Bewolkt. Londen , 17 Dec. Granen slap. Parijs , 17 Dec. Raapolie loopende maand 72.75, op Jan. 73.50, 4 eerste maanden 74.25, 4 maanden van Mei 75.00. Meel loopende maand 63.25, op Jan. 61.50, 4 eerste maanden 60.50, 4 maanden van Maart 59.50. -Tarwe loopende maand 28.75, op Jan. 28.25, 4 eerste maanden 28.10, 4 maanden van Maart 28.00. Rogge loopende maand 22.25, op Jan. 22.25, 4 eerste maanden 22.50, 4 maanden van Maart 22.25. Suiker witte no. 3 63 80. Weder: Betrokken.

Burgerlijke stand van Zwolle, GEBOREN. 15 Dec. Evert, z. van E. van den Berg en J. Noortman. 16 Dec. Jan, z. van H. Jans en M. Neuteboom. Gerrit Jan, z. van H. Spijkerman en G. G. Slaats. Jenneken, d. van G. J. Vrielsman en T. Struik. OVERLEDEN. 16 Dec. G. Bixerman, wedn. van W. Snijders; 81 j. . '

Mag ik een klein plaatsje in uw blad verzoeken naar aanleiding van een bericht, voorkomende in de courant van gisteren omtrent een op te richten ziekenfonds te Wijhe. Dergelijke berichten hebben, behalve het materieel voordeel voor den inzender, voor het algemeen weinig waarde. Daarentegen kunnen zij, wanneer de inzender ze, ofschoon met de beste bedoeling, zonder den waren toestand der zaak te weten, en derhalve onjuist gesteld instuurt, in den kleinen kring, waarop zij betrekking hebben, veel kwaad doen. Zoo ook hier, waar uw blad door allen gelezen wordt, die bij het op te richten ziekenfonds belang hebben. Uw berichtgever schrijft: Er worden hier krachtige pogingen aangewend tot oprichting van een fonds tot bestrijding der kosten van geneeskundige hulp en medicijnen ten behoeve van mingegoede ingezetenen. Mag ik de volgende correctie hierop indienen. Het ziekenfonds wordt niet opgericht ten behoeve van mingegoeden, synoniem met minvermogenden of armen, maar door den werkenden stand , die door wekelijks per huisgezin een vaste bijdrage in te leveren, zich onderling verzekert tegen eventueele groote kosten bij ziekte. Dat de vermogende ingezetenen en het gemeentebestuur deze onderneming krachtig steunen, is zeker zeer bemoedigend en zal veel bijdragen tot het tot stand komen van het plan. De wijze echter waarop uw berichtgever de zaak voorstelt zal tengevolge hebben, dat een flink werkman, die voor vrouw en kinderen goed de kost verdient en zoolang hij maar zelve gezond blijft ook de buitengewone uitgaven bij ziekte zijner huisgenooten kan bestrijden, niet tot het fonds toetreedt, ten einde een gevoef van bedeeld te worden te ontwijken, en juist hij moet het krachtige steunpunt der vereeniging uitmaken. Een onvolledigheid in het bericht is verder, dat bij het opnoemen van degenen, die zich voor het oprichten van het fonds veel moeite geven, de heer E. Nijland vergeten is. Ten slotte is het te hopen, dat de verrassing, die den inspecteur van den geneeskundigen dienst der provincie Overijssel te beurt valt bij het hooren dat hier febris typhoidea heerscht (onze berichtgever schijnt geen onderscheid te maken tusschen het voorkomen van gevallen van een besmettelijke ziekte en het heerschen der ziekte), noch hem, noch het gemeentebestuur of de geneesheeren te dier plaatse een onrustigen nacht bezorgen zal. Wijhe. X.

WATERHOOGTE te 8 uur heden waargenomen te: Keulen, 42.78 meter boven A. P. of' 6.93 ineter boven nul. Gew. 1.31 d. Westervoort, 11.55meter boven A.P. Gew. 59 d. Kampen, 0.72 meter boven A. P. Gev. 1 d. Katerveer, 1.78 meter boven A. P. Gew. 24 d. Sluis aan de Willemsvaart, 0.79 meter bov. A. P. Gev. 5 d.

Wij konden aan het ons uit W. gedaan verzoek niet voldoen. — De mededeeling van gisteren omtrent de aanbesteding van schoolbanken was — wat de verklaring der bank betreft — niet juist. „Kunze's bank, aldus meldt men ons ter rectificatie, is ook een schuifbank, doch bij het model voor Deventer schuift het blad geheel, en niet, zooals bij Kunze, in twee deelen voor ieder leerling afzonderlijk. De Deventer schoolbank heeft een zeer eenvoudige en soliede constructie, die niet gelijkt op de klepbank van de staatscommissie, doch die op den duur ongetwijfeld veel beter zal bevallen."

Ontvangen voor de wed. H. Hassink: bij ds. Van Loenen Martinet van Mevr. S., geb. P., f 5; van een onbekende, postmerk Zwolle, f 2.47£; voor de jarige vrouw H. f 3; bij de uitgevers dezer courant: van W. P. f 2.50; van N. N. f 10.08£; van A. M. R. 50 ct.; van X. X. X. een coupon f 1.98. Heden heeft de weduwe de verblijdende tijding ontvangen, dat de Maatschappij tot Exploitatie der Staatsspoorwegen haar een jaar lang hetzelfde tractemeut zal uitkeeren als haar overleden man heeft ontvangen. Wij zeggen dus bij deze hartelijk dank voor de ontvangen bijdragen, waardoor ook voor het vervolg de toekomst der weduwe en hare kinderen eenigszins verzekerd zal zijn. F. Visscher. G. J. Dakman. J. van Loenen Martinet. W. Tijl.

ADVERTËNT1EN. Getrouwd: J. BOS H.Hz. en M. C. S. VAN TOOREN, die, ook namens wederzijdsche familiebetrekkingen, hun dank betuigen voor de bewijzen van belangstelling, ter gelegenheid van hun huwelijk ondervonden. Utrecht, 16 December 1880. Getrouwd: H. H. DANSDORP en A. H. DAMSTÉ, die, mede namens wederzijdsche betrekkingen, dank betuigen voor de ondervonden blijken van belangstelling. U lrum , 16 December 1880.