Algemeen Dagblad

  • Kopieer en plak deze bronvermelding in je document

Onderstaande tekst is niet 100% betrouwbaar

Tweede Kamer wordt top-zwaar

PAS GEKOZEN PARLEMENTARIËRS RAKEN ZETEL AL WEER KWUT

LiX-mmisters schuiven aan in de fractie 1 door JAN DOST ■ DEN HAAG — De TVeede Kamer is binnenkort weer volop in bedrijf. Het maandenlange gesukkel met de kabinetsformatie is voorbij. PvdA en D’66 zitten in de oppositie; CDA en WD in het regeringszadel. Maandag over een week, op 16 januari, legt het kabi- I net-Van Agt/Wiegel de regeringsverklaring af.

Tien maanden na de val van het kabinet-Den Uyl in de nacht | van 21 op 22 maart vorig jaar en "acht maanden na de verkiezin-, gen van 25 mei die meer in de ('richting van een tweede periode-Den Uyl met PvdA, CDA en ; D’66 wezen, komt ons hoogste * wetgevende orgaan weer in zijn ^normale doen. | De afgelopen maanden is de ‘Kamer slechts enkele keren ïïrijeen geweest om wat lopende haken af te doen, net hls de oude fcregeerploeg van Den Uyl. Volwaardige politieke debatten met !de regering waren in afwachting ven een nieuw kabinet niet mogelijk. Nieuw gezicht Op 16 januari zal het gezicht van de Tweede Kamer drastisch [zijn veranderd. De eerste gedaanteverandering vond plaats op 7 juni vorig jaar, toen de in mei nieuw gekozen volksvertegenwoordigers aantraden.

De PvdA (was 43) won 10 zetels. De VVD ging van 22 naar 28. Het CDA (KVP, ARP en CHU Een herboren D’66 kwam met acht zetels uit de bus (was zes). De communisten vielen terug van 7 op 2, de PPR van 7 op 3. DS’70 (was 6) en de kleine partijen PSP (was 2), GPV (was 2) en de Boerenpartij (was 3) hielden elk maar één zetel over. De SGP bleef stabiel op 3 zetels. De Rooms-Katholieke Partij Nederland van Klaas Beuker (was één zetel) werd van het tapijt geveegd, evenals de éénmansfractie van de ex-D’66’er Nooteboom, wiens broer voor het CDA nu staatssecretaris op financiën is. Vrij uniek Maandag over een week beleven we met behoud van de nieuwe samenstelling van de Kamer een tweede wisseling van de wacht. Een groot aantal oud-ministers gaat het Kamerlidmaatschap aanvaarden. Een vrij unieke situatie want het komt niet vaak voor dat zoveel vroegere bewindslieden voor de Kamer kiezen. Deze tweede wisseling is tenminste zo ingrijpend als de eerste: onder aanvoering van oppositieleider Den Uyl (ex-premier) gaan Duisenberg (ex-financiën), Van Kemenade (ex-onderwijs), Pronk (ex-ontwikkelingssamenwerking), Van der Stoel (ex-buitenlandse zaken), Stemerdink (ex-defensie) in de PvdA-banken zitten. Loyalisten Boersma (ex-sociale zaken) zal met de zeven andere "loyalisten” uit het CDA het kabinetVan Agt voorlopig "gedogen”. Westerterp (ex-verkeer) en Lubbers (ex-economische zaken) hebben al plaatsgenomen op een CDA-zetel. Dat geldt ook voor staatsse-

vicmi t au iwujjcu \cA-imauciën), als belastingdeskundige een belangrijke aanwinst voor het CDA. De PvdA-fractie, waaruit ten behoeve van de oud-bewindslieden de leden Duinker, Van den Anker, Van Mierlo, Niessen, De Kam en mevrouw Giphart moeten vertrekken krijgt een krachtige bloedtransfusie. Dat is duidelijk. Na de regeringsverklaring zal het oppositiegeweld over Van Agt en Wiegel losbar-, sten. Kamervoorzitter Vondeling zegt over het feit van zoveel zwaargewichten iri de PvdAfractie en over de versterking van het CDA met enkele oudbewindslieden:

iiuup uai uci ecu uijzuuuer interessante parlementaire periode gaat worden. Maar ik ben me ervan bewust dat ik dit vooral zeg voor de fijnproevers. Want het kan best zo zijn dat als hier politieke hoogstandjes ge- , maakt worden, dit naar buiten toe ervaren wordt als iets negatiefs. „Ze zitten elkaar weer te bestrijden heet het dan. Ik ben bang dat de gewone man zal zeggen: „Gooi het maar in mijn pet”. 61 nieuwe leden Na 16 januari telt de Tweede Kamer (150 zetels) in vergelij- 1 king met die van vóór de ver-

tvic^iugtrii vdii zo mei di nieuwe gezichten. Twaalf van de daarbij behorende mensen zijn ooit al eens voor een langere of kortere periode Kamerlid geweest. Over de krachtsverhouding in le Kamer na 16 januari zegt Vondeling, de eerste Kamervoorzitter uit een oppositiepartij: ”Je kunt zeggen dat CDA en WD door de aderlating van mensen die in het kabinet zijn gaan zitten wat verzwakt zijn. De PvdA is niet alleen vergroot, maar ook versterkt. En dan natuurlijk de kleinere fracties. Belalve de SGP zijn het allemaal éénmansfracties geworden. Voor de betrokkenen is dat een

ucie uenseiuoer. dg Kunt geen taakverdelingen maken.” Hoe staat het met de sterkte van de grootste drie fracties, als de Tweede Kamer weer op volle toeren draait? Over de PvdA is al gezegd dat deze versterkt tevoorschijn komt. Met het binnentreden van zoveel oud-ministers zal het nog heel wat passen en meten worden om iedereen wat zijn deskundigheid betreft aan zijn trekken te laten komen. Met name wat Economische Zaken aangaat zitten heel wat mensen te dringen om via Kamercommissies hun zegje te'doen. Financiën en Sociale Zaken zijn bij de PvdA sterk bezet.

uok daar is wat gearang, zij net wat in mindere mate. Voor Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening dienen zich nog al wat specialisten aan. Dat komt mede doordat beide staatssecretarissen van volkshuisvesting, Van Dam en Scheafer, weer in de fractie zijn gekomen. De belangstelling voor CRM is in de PvdA wat afgenomen. Op het gebied van belastingrecht en volksgezondheid is er zelfs sprake van enige onderbezetting. Verbetering In het algemeen geldt voor de PvdA-fractie in de Tweede Kamer: een duidelijke kwaliteits- l verbetering, niet een duidelijke uitbreiding van deskundigheid, maar wel een verdieping ervan. Ondanks Vondelings opmerking dat de CDA-fractie wat verzwakt zou zijn, omdat Van Agt, Andriessen, Peijnenburg, Gardeniers, Kruisinga, De Ko- 1 Aderlating ning, Kraaijeveld, Hermes en Van der Meij bewindsman'zijn geworden, kun je zeggen dat er in die kring nauwelijks pijn wordt geleden. Het CDA heeft een aderlating ondergaan op CRM- en onderwijsgebied. Dat is stellig het geval, maar nieuwe specialisten, ook voor CRM, Beinema en Deetman (in de plaats van Hermes en Kraaijeveld) dienen zich aan. Defensiezaken zullen in belangrijke mate terechtkomen bij het nieuwe Kamerlid Frinking. Maar ook Mommersteeg, ooit eens staatssecretaris van defensie, weet daar genoeg van. De laatste zal zich echter voornamelijk met de buitenlandse politiek gaan bezighouden. Kort samengevat is de situatie voor het CDA: door het vertrek van Andriessen en Peijnenburg naar het kabinet werd de financieel-sociaal-economische driehoek verzwakt, maar daar staat versterking tegenover. Lubbers, Boersma, __ Van Rooijen en de nieuwe Kamerleden Bakker en Seijben (rniddenen kleinbedrijf) weten van wanten. Voorts is in belangrijke mate de deskundigheid ten aanzien van de buitenlandse politiek vergroot. Gevoelig Bij de WD ligt het allemaal nog wat gevoeliger. Zes ervaren Kamerleden zijn afgevloeid naar de regeerploeg. Die moeten vervangen worden en op de zes gewonnen zetels komen nieuwe mensen. De VVD begint dan ook met 12 nieuwelingen op een fractie van 28. Hoe de deskundigheid van deze gloednieuwe leden zal worden gebruikt is nog onbekend. De WD heeft in ieder geval ten opzichte van PvdA en CDA verhoudingsgewijs het grootste aantal onervaren Kamerleden. Een beetje spelen met statisti- . sche gegevens over de parlementaire ervaring van de Kamerleden uit de drie grote fracties levert tenslotte het volgende beeld op. De leden van de PvdA (53 zetels) hebben samen 95.445 dagen in de Kamer gezeten. Dat is per lid gemiddeld 1801 dagen. De CDA-leden (49 zetels) hebben tezamen 92.120 dagen erop zitten. Dat is gemiddeld 1880 dagen per lid. De VVD (28 zetels) kan bogen op een parlementaire ervaring, uitgedrukt in Kamerdagen, van 46.199. Dat komt voor het gemiddelde VVD-Kamerlid neer op 1650 dagen.

* Den Uyl , __

* Boersma |

* Duisenberg

■ mm ï * Van der Stoel

' * Mommersteeg

i * Lubbers

1 ★ Van Dam 1

* Pronk

* Van Rooijen

★ Van Kemenade

* Nu zijn de banken nog leeg. Maandag over een week zullen ze weer worden betrokken ook door de zwaargewichten uit het vorige kabinet.

| ★ Westerterp

Stemerdink

★ Schaeler