Algemeen Handelsblad

FjE Tweede Kamer zette vanmiddag het de vorige week vastgelopen debat over de belastingvoorstellen van minister Lieftinck en het daarop ingediende amendement-Lucas voort. Bij het overleg in de commissie van voorbereiding uit de Tweede Kamer is intussen een compromis gevonden. De minister is tot de slotsom gekomen, dat door het aanbrengen van ingrijpende wijzigingen in de verlichting van Inkomsten- en Loonbelasting, belichaamd in het amendement-Lucas, met behoud overigens van de daarin vervatte leidende gedachte, en het samenvoegen van het aldus gewijzigde voorstel met een verlichting aan de voet van het tarief in de geest van het amendement-Hofstra, een verlaging van het tarief van inkomstenbelasting en loonbelasting kan worden verkregen, welke uit sociaal en economisch oogpunt verantwoord kan worden geaoht. Voorts is het mogelijk gebleken compensatie van het daaruit voor de schatkist voortvloeiende verlies te vinden in een aantal gedifferentieerde wijzigingen in de omzetbelasting. De belangrijkste afwijkingen tussen het amendement-Lucas en de in de thans ingediende nota van wijzigingen, (die dus feitelijk een compromis is) neergelegde verlaging van het tarief zijn de volgende: 1. In het amendement-Lucas werd een geleidelijk oplopende vermindering verkregen, welke voor gehuwden haar hoogtepunt zou bereiken bij ƒ 49.500 Inkomen, waarna zij constant bleef. In het nieuwe regeringsvoorstel wordt het maximum van de vermindering, vergeleken met het geldende tarief, bereikt bij ƒ 15.000 inkomen. Dit maximum bedraagt ƒ 600 voor gehuwden zonder kinderen, voor gehuwden met kinderen ligt het iets hoger. Voor de inkomens boven ƒ 50.000 (bij gehuwden) betekent deze wijziging enige verzwaring van belasting, vergeleken met het aanvankelijke regeringsvoorstel, dat een maximum-verlichting van ƒ 1000 voor gehuwden zonder kinderen inhield. 2. Voor de ongehuwden met een inkomen van ƒ 10.400 of lager hield het amendement-Lucas, vergeleken met het regeringsvoorstel, een grotere vermindering in dan voor gehuwden. Het was in belangrijke mate daaraan te wijten, dat de verlaging, voortvloeiende uit het amendement-Lucas in hoofdzaak ten goede zou komen aan de tariefgroepen I en n. Volgens het nieuwe regeringsvoorstel wordt de vermindering voor ongehuwden (boven die welke reeds in het oorspronkelijke ontwerp was vervat) beperkt tot de helft van de vermindering, welke voor de gehuwden uit de thans ingediende

wijziging voortvloeit. De vermindering voor ongehuwden overschrijdt bovendien in afwijking van het amendement-Lucas niet een bedrag van ƒ 350, dit maximum wordt bereikt bij ƒ 14.500. 3. Het amendement-Lucas zou voor grote groepen van gezinnen met kinderen, vallende in de Inkomensklassen van ongeveer ƒ 3000 tot ƒ 9000, hebben geleid tot een hoger belastingbedrag dan het aanvankelijke regeringsontwerp inhield. Het nieuwe voorstel houdt voor deze gevallen een zij het in het algemeen geringe, verdere verlichting in. Terwijl de onder 3. vermelde voorziening uiteraard het verlies aan belastingopbrengst vergroot, betekenen de onder 1. en 2. vermelde wijzigingen een aanmerkelijk belangrijker beperking van het budgetaire offer. Aan de andere kant is het budgetaire offer weer vergroot, doordat in het nieuwe tarief tevens een aantal belastingverlagingen voor kleine inkomens is opgenomen. Dit is geschied in de vorm van verdere uitwerking van

de gedachte, welke reeds tot uitdrukking was gebracht in de tweede nota van wijzigingen en nadien in het amendement-H ofstra. Het totale verlies aan opbrengst tengevolge van de wijzigingen, vervat in nevengaande nota, wordt geschat op ƒ 31 millioen, waarvoor nu volledige compensatie is gevonden in de omzetbelasting.

(Zie verder pag. k)

ACHESON heeft op zijn wekelijkse persconferentie verklaard, dat het Franse voorstel inzake Duitslands deelneming aan de verdediging van West-Europa niet slechts kwesties van bevelvoering, doch ook politieke vragen opwierp, die de Europese landen meer raakten dan de V.S. Hij was van mening, dat de instelling van een Atlantisch opperbevel en de organisatie van een gemeenschappelijke strijdmacht zouden worden verwezenlijkt in weerwil van het feit, dat nog geen overeenstemming was bereikt over de Duitse bijdrage. De Secretary of State deed uitkomen dat het meningsverschil met Frankrijk over deze kwestie wellicht overdreven wordt voorgesteld. Een definitieve oplossing zal mogelijk gelegen zijn in een combinatie van het Amerikaanse en het Franse plan. Men leidt hieruit af, dat de V.S. Frankrijk te verstaan hebben gegeven, dat het/ enige concessies zal moeten doen. De minister merkte echter op. dat er geen sprake is van een stopzetting van de Amerikaanse militaire hulpverlening, in afwachting van een overeenstemming over de Duitse kwestie. De Amerikaanse voorstellen achtte Acheson volkomen verenigbaar met 'en zelfs bevorderlijk voor het industriële plan-Schuman. De minister wees er voorts op, dat het probleem met de Duitsers zelf moet worden besproken, wanneer de leden van het Atlantisch Pact overeenstemming hebben bereikt. De West-Duitse Kanselier Adenauer heeft officieel zijn teleurstelling uitgesproken over het communiqué van de defensiecommissie. Hij zeide te geloven, dat sommige Franse partij-politici nog

steeds niet beseffen, dat Frankrijk met Duitsland in hetzelfde schuitje zit. De Franse minister van Defensie Moch heeft verklaard, dat zijn land nooit in zal stemmen met de vorming van Duitse divisies voor het gemeenschappelijke leger, wel met opneming van eenheden ter grootte van een bataljon. Moch verwierp het denkbeeld, dat de Fransen zich aan obstructie schuldig zouden maken en verklaarde, dat België, Nederland en Luxemburg op het punt stonden tot dezelfde gedachten te komen als Frankrijk, terwijl hij het zelfs niet onmogelijk achtte, dat de V.S. hun standpunt zouden wilzigen. Een Franse woordvoerder heeft verduidelijkt, dat het Franse plan de opheffing van alle nationale strijdkrachten voorzag. Er was geen sprake van discriminatie tegenover de Duitsers. Landen met overzeese gebieden zouden echter nog afzonderlijke nationale strijdkrachten mogen onderhouden. De Turkse president heeft de westerse mogendheden op het hart gedrukt, dat hun verdedigingssysteem nooit volledig 1 kan zijn zonder dat daarin het oostelijke Middellandse-Zeegebied zou zijn opgenomen.

De Bilt verwacht tot Vrijdagavond: Zwaar bewolkt met nu en dan enige regen of motregen. Zwakke tot matige en later aan de kust krachtige wind tussen Zuid en West. Zacht voor de tijd van het jaar. (Opgemaakt hedenochtend 10 uur.) Temperatuur te Amsterdam, heden 8.40 u., 5.5 gr. C„ luchtdruk 1011.9 millibaren of 759.0 mm., windrichting en -kracht Zuid 2, max. temp. gisteren 11.7, min. temp. 5.2, neerslag 2.1 mm. Zon morgen op 7.37, onder 17.09 ; maan heden op 22.38, morgen onder 14.56. Laatste kwartier morgen.

LIET agentschap Nieuw-China berichtte gisteren, dat een ondergrondse beweging in Tibet de weg gebaand heeft voor de Chinese troepen. Er bestaat een democratische jeugdliga van Oostelijk Tibet die een volksmilitie vormde in Mei. Voorts zouden 1000 Tibetaanse lama's en jeugdleiders een plechtigheid hebben bijgewoond „om het begin van een nieuwe eeuw in Tibet te verwelkomen." t In Lhasa zouden zes personen zijn gedood tijdens door de vijfde colonne uitgelokte onlusten. Aan de Dalai Lama wordt verweten, dat hij het Tibetaanse goud naar Nepal heeft gezonden en zich gereed maakt, uit te wijken naar Nepal of India. Nepal heeft te kennen gegeven, ondanks een . verdrag van bijstand, niet in staat te zijn troepen te zenden. In het Tibetaanse kabinet zou een stroming bestaan, om zich achter de pro-Chinese Pansjen-Lama te scharen tegenover de Dalai Lama. Volgens Peking is Tsjamdo veroverd op 19 October. Bij de strijd om de stad zouden 4.000 Tibetanen zijn gevallen. Acheson heeft gisteren op een persconferentie verklaard, dat de V.S. een communistische agressie tegen Tibet als een hoogst ongelukkig en ernstig iets zouden beschouwen.

Trygve Lie is door de algemene vergadering van de Ver. Naties herkozen als secretaris-generaal. Voor Lie werden 46 stemmen uitgebracht en tegen ~vijf. Er waren zeven onthoudingen. De benoeming geldt voor drie jaar. Voor de stemming verwierp de assemblée met 37 tegen 9 stemmen bij 11 onthoudingen, een Russische resolutie om de assemblée te vragen, nog te beraadslagen over een andere candidaat. Ook een resolutie van Irak werd vérworpen, waarin instelling van een commissie van zeven werd voorgesteld om de kwestie nog eens te bestuderen. Alleen de Sowjet-Unie en haar aanhangers stemden tegen Lie. Australië, Irak, Syrië, Egypte, Saoedtsch Arabië, Jemen 'en China onthielden zich. De Arabische landen meenden, dat Lie in de Palestijnse kwestie" niet geheel onpartijdig" was geweest. Australië meende dat het besluit het gevaar Inhield, een precedent te scheppen. Het zou beter zijn, wanneer de assemblée voortaan een secretaris-generaal voor zeven jaar benoemde, die niet herkiesbaar zou zijn. Wisjinski verklaarde opnieuw, dat dé Sowjet-Unie Lie niet als secretarisgeneraal zo» erkennen.

Ir F. Q. DEN HOLLANDER, de president-directeur der N.S., laat miniser Spitzen tijdens de rondgang door de pas geopende fabriek van Beynes de bar van een nieuwe restauratiewagen zien.

Bij de besprekingen over de toekomst van Marokko, welke door de Sultan en de Franse regering te Parijs worden gevoerd, is na drie weken nog geen overeenstemming bereikt. De Franse regering heeft de Sultan haar tegenvoorstellen overhandigd. De Sultan heeft Frankrijk voorgesteld Marokko politieke, economische en flnan ciële autonomie te schenken en het protectoraatsverdrag van 1912 te vervangen door een nieuw Frans-Marok kaanse conventie, volgens welke Marokko nauw met Frankrijk zou zijn verbonden, doch buiten de Franse Unie zou komen te staan. In Franse officiële kringen verklaart men, dat er geen sprake Is van een opheffing van de protectoraatsovereenkomst. Naar Reuter uit gewoonlijk betrouwbare bron verneemt, zijn de moeilijkheden der Frans-Marokkaanse betrekkingen gelegen in het feit, dat Frankrijk sneller voorwaarts wil gaan Inzake de democratische ontwikkeling van Marokko dan de Sultan zelf.

\ 7ANMORGEN omstreeks zes uur is George Bernard Shaw, 94 jaar oud, in zijn landhuis te Ayot St. Lawrence overleden. Nadat hij enige weken geleden een operatie aan het dijbeen had ondergaan, scheen het dat zijn vitaliteit hem de opgetreden complicaties zou doen overwinnen. Eergisteren is zijn toestand echter plotseling verergerd en gisterochtend heeft hij het bewustzijn verloren. Nadat gisteravond nog enige vrienden zijn ziekbed hadden bezocht en een Anglicaanse geestelijke de laatste gebeden had uitgesproken, is Shaw zonder bij kennis te zijn gekomen, overleden. Op zijn verzoek zal het stoffelijk overschot worden gecremeerd. GEORGE BERNARD SHAW is gestorven. Meer dan bij welke kunstenaar ook is nu de tijd gekomen, welke zal uitmaken wat van deze vonken spattende geest blijvend vuur ls. Zijn wezenlijke aard heeft hij uitbundig weten schuil te houden achter een vaak kostelijke, vaak irritante maskerade van grappen en eigengereidheden. Eens heeft hfl gezegd: art is all make-believe. Aan die stelling heeft hij zich zijn leven lang gehouden. Hij had de wereld iets te zeggen. „Elk stuk is een testament van mijn overtuigingen." Hij had vele overtuigingen, van jongsaf, tot in zijn hoge ouderdom. Niets heeft hij nagelaten om de aandacht te vestigen op hetgeen hij te zeggen bad, zozeer zelfs dat het er vaak meer van weg had dat Shaw aandacht opeiste voor zichzelf, in plaats van, voor zijn overtuigingen. Shaw heeft zichzelf in menig opzicht onderstboven geacteerd. Hij speelde zo voortreffelijk de charlatan, hij was een zo welbespraakt

standwerker op de culturele markt, die hem wel driekwart eeuw onder haar kraamhouders zag, dat men hem wel voor niet anders dan een charlatan ging houden. Misschien ook wel omdat alles in zijn kraam te pas kwam. Deze vegetariër, niet-roker, niet-drinker, anti-militarist, propagandist van de Fabian Society, deze Ier, die zijn leven begon met een uiterst zwakke constitutie en het eindigde als een van de vitaalste grijsaards, was een verwoed strijder voor de waarheid. Een pamflettist heeft men hem genoemd, voorbijziend dat deze vlijmscherpe geest, die over alle problemen waar de mens mee te maken heeft heenscheerde, plotseling tot in het hart van een dier problemen kon doordringen. Als het ook maar zijn eigen hart beroerd had en niet alleen zijn sprankelend verstand. Hij heeft eens zijn zelfportret geschreven, en daarin herkent men de waarheidszoeker door dik en dun, de man van wie Chesterton, zijn tegenstander heeft gezegd, dat hij steeds de mensheid, maar nooit de mens heeft bemind. Shaw's zelfportret ziet er aldus uit: Er ls wel eens beweerd, dat Shaw de mensen prikkelt, doordat hij altijd op zijn hoofd staat en zwart wit en wit zwart noemt. Het verrassende is juist, dat Shaw ons ergert, doordat hij op zijn voeten staat en zegt, dat zwart zwart en wit wit ls, terwijl andere mensen tot de vermetelste paradoxen hun toevlucht nemen en algemeen bijval verwerven, door met luider stem dingen te zeggen, waarvan leder weet, dat ze onjuist zijn. Het brengt Iemand tot vertwijfeling, het met een man eens te moeten zijn, tegen wie men van ganser harte ln verzet komt. Het is alsof Iemand aanbiedt, ons een eindweegs te begeleiden, omdat we dezelfde weg naar huls moeten, terwijl we weten, dat zijn huis een afgrond ls zonder bodem." Shaw is met beide benen op de vloer blijven staan, hij weigerde kleurenblind

te zijn, maar ln zijn ijver altijd door te getuigen, om te doen geloven, kon hij zweven boven het gebied, dat zijn ergernis wekte en hij zag dan de kleuren feller, mooier of afstotender dan zij waren. Dan schreef hij de werken, die, nu hem het zwijgen is opgelegd, zullen blijven klinken, zolang de mensheid zo oprecht als deze „charlatan" de waarheid en de zin van het leven zal willen kennen. Uit de veelheid van zijn productie rijzen allereerst twee werken op, die de naam Shaw zullen laten klinken als het krakeel van de kermis verstomd is: Candida en St. Joan. Men zal zich nog wel enige tijd blijven vermaken met zijn cynismen, zijn paradoxen en satyres; zijn aanklachten tegen sociale toestanden zullen door andere aanklachten worden gevolgd, omdat de Nobelprijswinnaar van 1925 zal voortleven door wat zijn hart hem ingaf, niet door wat zijn verstand hem dicteerde.

G. B. SHAW

(Van onze parlementaire redacteur) 's-Gravenhage, 2 November rEN vanmiddag om één uur de vergadering van de Tweede Kamer werd geopend, werden de twee nota's van wijzigingen op de ln behandeling zijnde fiscale wetsontwerpen, waarvan hiernevens een samenvatting is gegeven, aan de leden van de Kamer uitgedeeld. Dr Lucas (k. v. p.) gaf een kort overzicht van de tussen de minister en de vaste commissie voor de belastingen in de afgelopen week gevoerde besprekingen. Het resultaat was in de twee nota's van wijzigingen van de regering heergelegd. Daar de Kamerleden nog niet of slechts onvoldoende van deze wijzigingsvoorstellen hadden kunnen kennisnemen, werd op voorstel van dr Kortenhorst besloten, de vergadering tot half drie te schorsen. Bij het begin van de vergadering heeft de Kamervoorzitter woorden van eerbiedige hulde gewijd aan de nagedachtenis van de ,,nestor der koningen", Koning Gustaaf V van Zweden. Namens de regering heeft minister Lieftinck zich met enige welgekozen woorden hierbij aangesloten. Uit Parijs wordt gemeld, dat de toestand van dr H. M. Hirschfeld, die verleden week in de Franse hoofdstad plotseling ziek is geworden, goed vooruit gaat.

DWANGSOM VAN f 250.000 VOOR ELK TRANSPORT (Van een onzer verslaggevers) HE president van de rechtbank te Amsterdam, mr C. W. Thöne, heeft vanmorgen in het kort geding tussen de Republiek der Zuid-Molukken als eiseres en de K.P.M. te Amsterdam als gedaagde, de eis van de genoemde republiek toegewezen. Eiseres had gevorderd stopzetting van troepenvervoer naar Ambon met de schepen der K.P.M. met oplegging van een dwangsom van ƒ 250.000 voor iedere overtreding. De president verbood in zijn vonnis gedaagde, zolang de krijgsverrichtingen

voortduren, haar schepen, al dan niet met personeel, ter beschikking te stel len van de regering der Republik Indo nesia, of wie daarvoor in de plaats moge treden, teneinde daarmede personen en/(of) materiaal naar het gebied van eiseres te vervoeren, indien eiseres niet om dat vervoer heeft verzocht, zulks op verbeurte van een dwangsom van f 250.000, voor ieder schip, dat gedaagde in strijd met dit verbod ter beschikking zou stellen en voor iedere reis van dat schip. Gedaagde werd in de kosten van het geding veroordeeld en het vonnis werd uitvoerbaar verklaard bij voorraad. DE president nam de ter zitting aangevoerde stelling der Nederlandse Vereniging voor Internationaal Recht over; in deze verklaring werd geoordeeld, dat de repoebllk der ZutdMolukken het recht had de onafhankelijkheid tegenover iedereen te handhaven.

Van een opstand der Ambonnese bevolking tegen het wettige gezag is geen sprake, oordeelde de president. De president overwoog voorts, dat hij zich niet kan verenigen met het advies van prof. Tammes door gedaagde overgelegd; dat ter R.T.C. bij het zelfbeschikkingsrecht nimmer gedacht ls aan gebieden als dat der Z.-Molukken, maar aan de grote deelstaten. Immers, aldus overwoog de president verder ln de overgangsovereenkomst, is bepaald, dat een plebisciet zal worden gehouden over de vraag of de deelstaten zich tot afzonderlijke deelstaten zullen vormen. Hieruit volgt, dat voor een vereenzelviging van zodanige gebieden, met de reeds onder de Nederlandse souvereinitelt bestaande deelstaten geen grond is. De erkenning der Republiek der ZuidMolukken ligt opgesloten in de Nederlandse wet van 21 Dec. 1949 (souvereiniteitsoverdracht), waarbij de overeenkomst is aanvaard. Het Koninkrijk der Nederlanden mag de bevolking der Zuid-Molukken niet verwijten, dat zij het zelfbeschikkingsrecht uitoefende toen de wederpartij (R. I.) de overeenkomst schond. Op bovengenoemde gronden, aldus de president, bestaat de republiek der Zuid-Molukken als staat. DE president verklaarde zich bevoegd om van deze zaak kennis te nemen en wel o.m. op de volgende gronden: De gedaagde heeft aangevoerd, dat de Nederlandse rechter niet bevoegd is te treden in een beoordeling van de rechtmatigheid van overheidshandelingen, welke een andere souvereine staat jure imperii heeft verricht of genomen. Dit is in het algemeen juist, doch de vraag is of dit, gezien de ontwikkeling van het volkenrecht sinds 1945, ook nog zou moeten worden aangenomen, wanneer het gaat om een niet te betwijfelen misbruik van bevoegdheid, of nog erger, een miskenning van de fundamentele menselijke rechten en vrijheden, die het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië in art. S van het Unie-Statuut zijn overeengekomen te erkennen. Ten tweede overwoog de president, dat het hier gaat om een beroep op onrechtmatige daad van een Nederlands rechtspersoon, gevestigd in Nederland (de K.P.M.), hierin bestaande, dat zij haar medewerking verleent aan inbreuk op een door een Nederlandse wet aan eiseres en haar bevolking verzekerd recht, tengevolge waarvan deze schade lijden. De Nederlandse rechter behoeft zich zeker niet te onthouden van een beoordeling van de zaak, te eerder, nu krachtens art. 18 van het Unie statuut, regelende tegenstrijdigheid tussen hellingen van het recht van de deelpali egellng ig heeft. van het Uniegenoten, de re] statuut voorrang Na te hebben geconstateerd, dat gedaagde troepen vervoert en een onrechtmatige daad pleégt, voerde de president aan, dat een beroep op het z.g.n Groot Archipel Contract tussen gedaagde (K.P.M.) en Republik Indonesia gedaagde natuurlijk niet kan baten. Voor de Zuid-Molukken was opgetreden mr dr C. Berkhouwer te Alkmaar, voor de Koninklijke Paketvaart Maatschappij pleitte mr Th. P. J. Masthoff te Amsterdam. Evenals voor de pleidooien bestond ook voor het vonnis zeer grote belangstelling.

TWEE DODEN EN DRIE GEWONDEN /GISTERMIDDAG omstreeks 14.15 uur plaatselijke tijd stormden plotseling twee wildschietende mannen op Blair House aan, de tijdelijke ambtswoning van president Truman in de Pennsylvania Avenue te Washington zolang de restauratie van het Witte Huis nog niet is voltooid. Met hun Duitse Luger-revolvers losten zij schoten op de politiemannen, die de wacht voor het gebouw hadden betrokken. Er ontstond een vuurgevecht, waarbij een politieman, Leslie Coffelt, en een der bandieten, werden gedood, en twee politiemannen en de andere bandiet werden gewond. Tijdens de gebeurtenissen verscheen Truman aan een der vensters om te vernemen wat er gaande was. Kort daarop verliet hij Black House om zich naar de Nationale Begraafplaats van Arlington te begeven ten einde de doden uit de twee wereldoorlogen te eren en deel te nemen aan de onthulling van een monument ter nagedachtenis van wijlen veldmaarschalk sir John Dill, Brits stafchef uit de tweede wereldoorlog. Zaterdag a.s. gaat hij, zoals in zijn voornemen lag, naar St. Louis voor het houden van een politieke redevoering.

DE daders van de beraamde aanslag zijn geïdentificeerd als leden van de Nationalistische Partij van Puerto Eico. Een van hen, Oscar Collazo, een 36-jarige metaalpolijster, weigerde in het ziekenhuis, waar hij wegens zijn verwondingen werd heengebracht, verklaringen af te leggen. Zijn echtgenote echter vertelde dat haar man reeds 20 jaar lid der partij was. Hij had voor zijn vertrek tot haar gezegd: „Zij hebben mij nodig, de Portoricanen kunnen niet langer de slaven der Amerikanen blijven." Zij gaf hem 100 dollar „om de reis naar Puerto Rico te betalen". De andere overvaller, de gedode Griselio Torreselio, een jonge man uit New York, kreeg een kogel in het hoofd en overleed onmiddellijk. Hij had een brief bij zich van Albizu Gampos, de leider der Nationalistische Party in Puerto Rico, waarin o.a. stond: „Wanneer het om een of andere reden noodzakelijk is dat je de leiding van de beweging in de Ver. Staten op je neemt, moet je dit zonder aarzeling doen. Wij verlaten ons op je hoge begrip van vaderlandsliefde". In de tweede brief werd aangekondigd dat er fondsen zouden worden bijeengebracht „noodzakelijk voor onze zaak". Kort na de verijdelde aanslag zrjn ln de kantoren van de Portoricaanse

regering te New York twee lichte bommen geworpen. Er ontstond een klein brandje. De Communistische Partij te New York heeft de beraamde aanslag op Truman afgekeurd en verklaard dat elke daad van geweld haar instemming niet heeft. Senator Owen Brewster (republikein) heeft geëist dat het Congres een onderzoek zal instellen naar het verband, hetwelk er volgens hem tussen de nationalistische opstand in Puerto Rico en de aanslag op de president zou bestaan. Gisteravond zijn nog twee Portoricanen in New York neergeschoten door onbekenden. Deze zaak is nog niet opgehelderd.

PjE opstand in Puerto Rico heeft tot dusver drie en dertig doden geeist. Tien politiemannen, een lid van de nationale garde, een en twintig nationalisten en een burger. Regeringstroepen gebruikten machinegeweren, handgranaten en traangasbommen tegen nationalisten, die zich verschanst hadden bij San Juan.

De gouverneur van Puerto Rico, Luiz Munoz Marln, heeft verklaard, dat „zijn regering met de geschikte middelen optreedt tegen „een paar honderd fascisten,

mogelijk aangezet door communisten". De nationalistische leider Pedro Albizu Campos is met traangas uit zijn woning verdreven en gearresteerd. Ondanks de onlusten zullen 4 en 5 November de stemgerechtigden worden geregistreerd voor het komende referendum over de grondwet waarin de Amerikaanse rechten op bases worden bevestigd. De studenten van de universiteit van Havanna hebben een demonstratie gehouden voor de onafhankelijkheid van Puerto Rico. Cubaanse partijleiders hebben een beroep gedaan op de gouver. neur van Puerto Rico, om het leven te sparen van leiders van de opstand tegen de Amerikaanse voogdij. enz.

FYE zware schade, die een vliegtuig van de British European Airways op 13 April tijdens een vlucht boven Noord-Frankrijk opliep, is veroorzaakt door een bomexplosie, aldus maakte het ministerie voor de burgerluchtvaart vandaag officieel bekend. De tweemotorige Viking keerde met zijn 28 passagiers en bemanning van vier koppen veilig en wel op London Alrport terug. De stewardess was ernstig gewond door de ontploffing. De overige leden der bemanning en de passagiers liepen geen letsel op. In de eerste berichten werd gezegd, dat het vliegtuig, dat van Londen naar Parijs onderweg was, door de bliksem was getroffen. In het officiële rapport van het ministerie wordt verklaard, dat de bom achter in het vliegtuig in het toilet ontplofte. Het vliegtuig werd daardoor zwaar beschadigd. In het rapport werd hieraan toegevoegd, dat Scotland Yard de bomaanslag nog steeds onderzoekt. Welk soort explosief gebruikt ls, ls nog niet vastgesteld.

NU het wel schijnt dat Tibet een Chinese provincie zal worden, dreigen de betrekkingen tussen India en China weer te verslechteren. De Tibetaanse Lama's hebben immer getracht zich onafhankelijk te maken van China, al wer. den zij gedwongen tot erkenning van de Chinese suzereiniteit. Toen de Britten in het begin dezer eeuw Sikkim opeisten, handelsfaciliteiten vroegen en het weren van andere dan Engelse invloed, heeft de dertiende Dalai Lama gepoogd Russische steun te verwerven. De talrijke Lamaïsten in Buiten-Mongo.ië bemiddelden daarbij. Na de Britse expeditie naar Lhasa van 1904 en de Russische nederlaag tegen Japan moest hij zich verzoenen met Engeland. Zijn feodaal bewind, de horigheid der boeren, de twisten onder de Lama's (van wie de machtigste de Dalai en de Pansjen Lam.i zijn, thans echter nog slechts knapen van 16 en 13 jaar, werktuigen in handen van bepaalde priestergroepen) hebben het evenwel de Chinezen mogelijk gemaakt, terug te keren. Hun interventie van 1909 werd ongedaan gemaakt door de val van de Mantsjoe-dynastie, de burgeroorlog in China verhinderde krachtig optreden, doch nu is Peking sterk genoeg om eeuwenoude aanspraken door te zetten. Merkwaardig is dat reeds in 1909 de Mantsjoes hun bezetting rechtvaardigden met de bewering, dat zij „boosaardige, agressieve vreemdelingen" uit Tibet moesten verdrijven. Maar thans wordt niet Engeland doch India verontrust. Weliswaar houden de Chinezen de Russen uit Tibet, doch slechts zolang als men nog kan hopen op onafhankelijkheid van Mao ten aanzien van Stalin. Wordt hun bondgenootschap hechter, dan grenst India aan één communistisch blok. DE berichten uit Korea zouden doen vermoeden, dat India wel is waar lange tijd Peking heeft kunnen weerhouden van interventie, maar dat de Chinezen nu niet-offlcieel (zoals Duitsers en Italianen in de Spaanse burgeroorlog) tussen beide komen in de guerrilla. Dit werd gevreesd, zodra Peking moest menen, dat het werd uitgesloten van medezeggenschap in zake de toekomst van Korea. Een millioen Koreanen wonen ln Mantsjoerijë en de Koreaanse hydro-electrische installaties van de Jaloe-rivler voorzien een deel van Mantsjoerijë van stroom. Een verbreding der kloof tussen Peking en het Westen zal soortgelijke bedektelijke Interventies ook mogelijk maken in Indo-Chlna en in India. In de INTUC, de vakbond van de Congrespartij, hebben de communisten veel invloed, al is hun partij ln enkele gewesten (Hyderabad, Bengalen bijv.) verboden. Voedingsbodem voor het communisme ls de onmacht, om de productie van voedsel gelijke tred te doen houden met de toeneming van de bevolking (vier millioen per jaar) door agrarische achterlijkheid. De Britse Economist schreef, dat de productie van rijst, katoen en graan een derde per ha is van wat elders wordt verkregen. India moest in 1949 3i millioen ton graan importeren en zelfs dan nog leven 130 millioen mensen op een rantsoen van 1500 calorieën per dag. Kunstmest, Irrigatie, modernere landbouwwerktuigen enz. zijn nodig. Het plan van het Gemenebest dat Amerikaanse credieten of hulp veronderstelt, ls urgent geworden.