De Volkskrant

Van onze verslaggever

MILAAN — De angst voor Wim Kieft bracht West-Duitsland gisteravond in San Siro in het juiste spoor. Franz Beckenbauer had zijn vijfmans defensie versterkt met-Guido Buchwald in de overtuiging dat Kieft zou opdraven in de formatie van Beenhakker. Bij afwezigheid van de nieuwe aanwinst van Bordeaux meldde Buchwald zich op het middenveld waar hij volgens Beckenbauer door zijn grote fysieke en conditionele kracht de balans deed doorslaan naar Duitse zijde.

„Mede door de tomeloze inzet van Buchwald hebben wij de tegenstander kunnen afmatten", sprak de winnende coach na de de 2-1 overwinning en de revanche van de halve EK-finale, twee jaar geleden in Hamburg. „Het was ook onze opzet om de Nederlanders op te jagen. Wij wisten dat ze nooit volledig hersteld konden zijn van de wedstrijd van drie dagen geleden tegen lerland. De drie groepswedstrijden hadden op ons niet zon zware aanslag gepleegd als op het Nederlands elftal. Bovendien hebben wij wat meer tijd gehad om ons te herstellen en daar heeft mijn team vanavond optimaal gebruik van gemaakt. Wij waren de betere ploeg, al moet ik daar aan toevoegen dat we ook de gelukkigste waren."

Leo Beenhakker kon dat laatste beamen door te wijzen op de eerste helft waarin zijn elftal het betere- voetbal speelde en de beste kansen kreeg. „We hebben toen ons eigen spel kunnen spelen, slechts het incident rond Rijkaard en Voller heeft ons even in de war gebracht. Het wegsturen van die twee betekende een streep door onze tactische plannen. Rijkaard speelde op Klinsmann en die taak moest worden overgenomen door Van Aerle, die aanvankelijk op Voller stond. Door het geschuif ontstond bij de Duitsers wat meer ruimte op de linker flank."

Na de omzettingen ontwikkelde zich volgens Beenhakker een wedstrijd waarin steeds duidelijker werd, dat de ploeg die de score zou openbreken nagenoeg zeker van een plaats in de kwartfinale zou zijn. „Wij kregen er de kansen voor, maar het geluk was op het cruciale moment bij de Duitsers. Na die 1-0 moesten wij niet alleen tegen hen, maar ook tegen een achterstand en de klok opboksen. Dat ging ten koste van een zorgvuldige opbouw."

Dat het WK voor favoriet Nederland op een deceptie uitdraaide, weet Beenhakker aan de as van zijn ploeg die niet kon brengen „wat iedereen, ook ik, ervan had verwacht." De gelegenheidsbondscoach vond dat vier, vijf spelers structureel onder de maat waren gebleven. „Misschien was er sprake van.een onredelijk hoog verwachtingspatroon, maar het is een feit dat die spelers niet hun faam hebben kunnen waarmaken. Nfet dat beetje extra konden brengen wat ze wel in huis hebben."

Beenhakker noemde de PSV'ers Van Breukelen en Van Aerle de enige spelers die op een geslaagd WK kunnen terugblikken. Van Breukelen kon in dat compliment geen troost vinden. „Na drie klunzige wedstrijden zijn we op een klunzige manier uitgeschakeld. We zijn met een fantastisch ogende ploeg naar het WK gekomen, en dan krijg je een vreselijke rot gevoel als je er al meteen na de groepswedstrijden wordt uitgeknikkerd. Maar iedereen heeft zn stinkende best gedaan, dus kan ik niemand iets verwijten."

Tussen de feestvierende Duitse spelers wenste Rudi Voller niet al te veel woorden meer vuil te maken aan het opstootje met Rijkaard dat in de catacomben een gevolg dreigde te krijgen. De woedende Voller wachtte Rijkaard op en een functionaris van de FIFA kon nog maar net een vechtpartij voorkomen. Voller over zijn rode kaart: „Ik weet echt niet waarom ik het veld ben afgestuurd. Dat ik geel kreeg wegens praten tegen de scheidsrechter, heb ik te accepterren. Maar Van Breukelen heb ik echt niet aangeraakt. Rijkaard trok nog aan m'n oor en ik kreeg rood."

Van onze verslaggever

MILAAN — Klinsmann en Gullit omhelsden elkaar nadat de terechte uitschakeling van het Nederlands elftal een feit was geworden. De super-aanvaller van de Westduitsers had een applauswissel gekregen van Beckenbauer. Gullit zou graag in z'nschoenen hebben gestaan. De aanvoerder van Oranje kon echter wel de grandeur opbrengen zijn collega van Inter Milaan met een brede lach op zijn gezicht geluk te wensen.

Het was achteraf ongelooflijk dat de Duitsers het zo in hun broek deden voor het samenraapsel van Beenhakker met zijn dwaze va banque-spel in de tweede helft en voortdurende aandrang de deur wagenwijd open te zetten. Wat was de Mannschaft bang en wat gaf het met de 1-0 voorsprong in portefeuille nog een kansen weg. Nederland zou met een beetje geluk zelfs op 1-1 zijn gekomen, hoewel het zwijnde bij een fantastisch afstandsschot op de paal van Klinsmann, de ster van de avond.

Met drie gelijke spelen en een nederlaag in de koffers vliegt Oranje vandaag naar huis. Wat zich op de eilanden al aftekende, een vroege uitschakeling, gebeurde in het San Siro-stadion, waar vele duizenden Oranje-fans alleen in de eerste twintig minuten van de wedstrijd vertrouwen hielden in een gunstig resultaat. Met Rijkaard als de bewaker van Klinsmann leek het Duitse gevaar behoorlijk onder controle. Bovendien begon bij de middenvelder van AC Milan het geruime tijd degelijke aanvalsspel.

De Nederlandse routinier verloor zijn zelfbeheersing op het moment dat Nederland goed in de wedstrijd zat en allerminst hoefde te wanhopen. De rode kaart waarmee de Argentijnse scheidsrechter Loustau het buitenissige gedrag van Rijkaard bestrafte, betekende het begin van het einde. Hoewel ook de Duitsers een speler verloren. De rode kaart voor Voller zal ongetwijfeld nog een staartje krijgen. De Duitsers zullen er met behulp van de tv-beelden scherp tegen protesteren en het is niet uitgesloten dat de rode alsnog in een gele wordt omgezet.

Gebrek aan discipline heeft Rijkaard dit seizoen in de Italiaanse competitie ook al twee rode kaarten opgeleverd: tegen Verona en Juventus. Zijn bezetenheid en verlangen met het Nederlands elftal eindelijk een sterke WK-partij neer te zetten werden hem fataal. Het was niet de eerste keer dat het nationale team en zijn tegenstander in een belangrijke wedstrijd met tien man verder moesten. Elf jaar geleden deed zich in Leipzig in een EK-kwalificatieduel hetzelfde voor. Nadat de Oostduitser Weise en La Ling waren weggestuurd, zette Oranje een 2-0 achterstand in een 3-2 zege om.

Het elftal van Beenhakker diende boven zichzelf uit te stijgen en de Duitsers in een slechte vorm aan te treffen om de kwartfinales te bereiken. Het laatste was inderdaad het geval. De zeer opgeluchte Beckenbauer zag zijn versterkte defensie fout op fout stapelen en Matthaus aanvankelijk nauwelijks in de wedstrijd komen. Alleen Kohier, die aan de armzalige acties van Van Basten geen pijn had, en de razendsnelle spits Klinsmann haalden een hoog niveau. Nederland had van een dergelijk zwak Duitsland gedroomd, maar buitte de mogelijkheden niet uit. Gullit miste de scherpte die hij tegen de leren bij vlagen wel had gedemonstreerd, Van Basten was nergens en Wouters zat er volledig door, zodat het team min of meer gedragen werd door de Ajacieden Van 't Schip en Witschge.

De remises uit de eerste ronde betekenden uitstel van executie. Nog tientallen malen zullen in de Nederlandse huiskamers de gemiste kansen van Winter (in de eerste helft) en van Wouters in de tweede worden herhaald. Als om aan te tonen dat de Europese kampioen eigenlijk best in de kwartfinale tegenover Tsjechoslowakije had kunnen staan. De bal tegen de paal van Rob Rensenbrink in 1978 kan nu eindelijk definitief in het archief. We hebben verse pech om onze wonden mee te likken.

Oranjes jacht op wereldgoud mislukte faliekant doordat de spelers mentaal en fysiek slecht voorbereid aan de start verschenen. Met een coach bovendien die van het ene experiment in het andere vluchtte, de lef miste om de zwalkende Van Basten op de bank of de tribune te laten toekijken en ook gisteren weer te lang met zijn wissels wachtte. Van Aerle was allang aan vervanging toe, maar werd pas halverwege de tweede helft uit zijn lijden verlost. Het zal Beenhakker misschien hebben getroost dat zijn Ajacieden op de moeilijkste avond uit hun loopbaan overeind wisten te blijven, met uitzondering van de al op de eilanden uitgebluste Wouters.

Beenhakker en zijn duffe selectie hebben het karwei van het begin af aan schromelijk onderschat. Oranje zou in Italië wel even toeslaan. De Amsterdamse burgemeester Van Thijn zei nog bij het landskampioenschap van Ajax: Leo, tot over twee maanden, dan vieren we opnieuw feest op het Mandela-plein. Allemaal grootspraak en ijdel vertoon, dat om een afstraffing vroeg. De euforie berustte op een grote vergissing. Zowel de KNVB met zijn krankzinnige ontslagprocedure tegen Libregts, het bijna en bloc falende elftal als wellicht ook de te optimistische media droegen bij tot het bittere eindresultaat.

Nederland ontmoette de Duitsers in het kader van een wereldtoernooi voor de vijfde keer. Het speelde drie maal gelijk en verloor twee keer met 2-1. De finale van 1974 in München herinnert men zich als een duel waarin Oranje de strijd controleerde, maar een 1-0 voorsprong op een vrij onfortuinlijke manier uit handen gaf. Gisteravond raakte Nederland met 2-0 achter, waarna de scheidsrechter, die eerder nog geen kaart had uitgedeeld en nu plotseling twee rode trok, een cadeautje gaf in de vorm van een strafschop. Ronald Koeman kon daardoor afscheid nemen met een doelpunt, het derde pas van Oranje in vier wedstrijden.

Beenhakker zal blij zijn nog een paar weekjes vakantie te kunnen nemen alvorens met de training bij Ajax te beginnen. Hem kan moeilijk worden kwalijk genomen dat hij na een korte aanloop niets heeft klaargemaakt op het mondiale podium. De KNVB schijnt Nol de Ruiter als de ideale nieuwe bondscoach te zien, die voor Europese titelprolongatie moet zorgen. De Ruiter doet er misschien verstandig aan de ondankbare klus aan zich voorbij te laten gaan.

BEN DE GRAAF

probeert Van Aerle op het verkeerde been te zetten.

I V*LAAN — In de wedstrijd van de waarheid was de werkelijkheid t}e£, Nederland harder dan vóór het WK ooit kon worden vermoed. JU europese kampioen, in de voorronde al verbleekt tot een modale zette zichzelf in de achtste finale voor schut tegen de verre van lJ?°nerende Westduitse ploeg. De vedetten hadden veel moois bèta d in de beslissende fase van het wereldkampioenschap, maar dat kunnen ze de komende weken in de eigen achtertuin demon- Vn.

De 2-1 nederlaag in Milaan kwam tot stand door een totaal gebrek aan precisie bij de befaamde as van het vlot tot tiental uitgedunde nationale elftal. De centrale krachten Rijkaard, Koeman, Wouters, Van Basten en in zekere mate zelfs Van Breukelen kunnen zich de pijnlijke uitschakeling in het belangrijkste voetbaltoernooi van de wereld aanrekenen.

Van Basten kwam er niet aan te pas in zijn zesde krachtmeting met Kohier en demotiveerde zijn waterdragers die op dat ene briljante moment van de Milanese parel rekenden. Middenvelder Wouters, bij het EK nog de man aan de knoppen, liet zien dat hij te veel krediet heeft gehad tijdens het toernooi. De puffende Ajacied, geen schim van de vroegere baljager, grossierde in foute passes.

Libero Koeman onderscheidde zich ook voornamelijk met zulk balverlies en kwam ondanks de royale ruimte die de Westduitsers hem boden nooit tot de afstandsknallen waarvoor Barcelona eenjaar geleden nog twaalf miljoen gulden over had. Hij onderscheidde zich slechts met het benutten van een goedkoop verkregen strafschop.

Voor verwijten kwam ook doelman Van Breukelen in aanmerking. De man van de reflexen bleek zichzelf in overdreven mate te hebben opgepept. Het traditionele misselijke sfeertje van animositeit bij wedstrijden tussen Duitsland en Nederland had Van Breukelen al te sterk op zich laten inwerken.

Maar nog sterker gold dat voor Rijkaard, die voor de derde keer dit seizoen zijn kalmte verloor en net als met AC Milan tegen Juventus en Verona met een rode kaart het veld moest ruimen. Met de Nederlander verdween gelijktijdig de Westduitse spits Voller. Dat blamerende incident deed zich voor in de 22ste minuut.

De zwakke Van Aerle, die fit was verklaard maar al snel weer hinkend rondhupte, liet zich voor de derde keer in de luren leggen door Voller. Rijkaard corrigeerde al te scherp en kreeg van Loustau voor zijn eerste overtreding de gele kaart. Het was zijn tweede in het toernooi. Donderdag had de middenvelder van AC Milan in het duel tegen

lerland geel gezien toen hij de bal uit nijd wegtrapte na een volgens hem verkeerde beslissing van arbiter Vautrot.

Bij het teruglopen spuwde de balende Rijkaard zijn Westduitse opponent in de nek. Voller kon het daarna niet laten Rijkaard te provoceren, hetgeen door de Argentijnse arbiter werd gezien. De Duitser kreeg ook geel en daarna was het de beurt aan doelman Van Breukelen om het vuur nog wat hoger op te stoken. De vrije trap van Brehme werd door hem gevangen vlak voor de neus van de inkomende Voller. In een merkwaardige reactie probeerde de overgeconcentreerde keeper de Duitser met heftige gebaren tot de orde te roepen. Loustau ging daaraan voorbij, maar constateerde wel dat Rijkaard en Voller nog steeds niet waren afgekoeld. De Roma-spits probeerde de Nederlander nog een kaart aan te smeren, maar hij oogstte met zijn theatrale val in totaal twee rode bonnen. Rijkaard verdween in draf en werd op weg naar de kleedkamer ingehaald door de spurtende Voller.

Het dramatische moment dat tot een tien-tegen-tien wedstrijd leidde, had op Oranje de meest negatieve uitwerking. Tot de ontsporing had Nederland het duel in de greep. Dat was de verdienste van het Ajax-trio. Met de pittige Winter, de koele Witschge en de later uitblinkende Van 't Schip als extra pionnen bleek het middenveld-probleem van Nederland opgelost. Bovendien schoof Rijkaard telkens knap op. De allrounder excelleerde niet alleen met knappe rushes van achter uit, maar pareerde ook de later uitblinkende Klinsmann.

De favoriete Westduitsers waren de eerste van vier „finales" laf begonnen. Coach Beckenbauer had de verdedigend ingestelde middenvelder Reuter de plaats van de meer offensief opererende Bein laten overnemen. In totaal liepen er zes defensieve krachten rond die voornamelijk achteruitliepen. Winter kreeg de eerste kansen om te profiteren, maar met de punt van de schoen en het hoofd kon hij de voorzetten van Gullit en Van 't Schip onvoldoende secuur beroeren.

Toen Nederland niet profiteerde en aanjager Rijkaard werd weggestuurd, raakte Oranje langzaam uit zijn doen. Met name Wouters bezondigde zich aan balverlies, waardoor in de drukkende atmosfeer slopende meters voor niets moesten worden afgelegd. Ook werd duidelijk dat Van Aerle het als nieuwe bewaker van Klinsmann niet kon bolwerken. De onzekere PSV'er vroeg met zijn zwakke tegenspel om een wissel, maar het lange aarzelen van Beenhakker werd ten slotte afgestraft.

Zes minuten na rust — Beckenbauer had ingegrepen door Buchwald en Augenthaler naar voren te schuiven — kwam Klinsmann persoonlijk de rekening presenteren. De voor stijf versleten Buchwald speelde op links de wegzakkende Winter uit en trok de bal richting eerste paal. Koeman was te laat om te corrigeren en Klinsmann dook voor Van Aerle op. Van Breukelen was kansloos bij de knappe intikbal: 0-1. Daarna moest Oranje va-banque spelen. Op rechts zorgde Van 't Schip voor de aanvoer door de internationaal hooggewaardeerde back Brehme regelmatig uit te spelen. De kansen om de zaak gelijk te trekken kwamen er, maar Nederland produceerde voornamelijk afzwaaiers. Vooral Wouters, de Ajacied die zijn aangeslagen werkgever uit de problemen had kunnen halen met een miljoenentransfer, faalde toen hij in vrije positie een>bal voorlangs boog. Illustratief voor de Nederlandse onnauwkeurigheid was dat doelman 111--gner pas in de 70ste minuut een bal tussen de palen kreeg te verwerken. Met Oranje op de Duitse helft golfde de ene na de andere counter op Van Breukelen af. Klinsmann raakte de paal, zijn vervanger Riedle faalde en Littbarski schoot Van Breukelen in het gezicht, voordat Brehme de uitgeputte Nederlanders echt knock-out tikte. Met een geweldige trap van het rechter been boog de Inter-back de bal diagonaal in de verste hoek (0-2). Dat Koeman van elf meter de eer mocht redden, nadat Kohier Van Basten buiten het strafschopgebied aan de arm had getrokken, had geen enkele betekenis meer. Het WK is voorbij voor Nederland. Het zal vier jaar duren voordat aan echt eerherstel gedaan kan worden. Dan zullen de meeste spelers van het huidige, zo hoog aangeslagen team hun voetbalpensioen al hebben bereikt.

Klinsmann probeert Rijkaard en Voller (rechts) te sussen,--Ronald Koeman kijkt van een afstandje toe. » Foto's Guus Dubbeiman - de volkskrant

. Van onze sportredactie — De verkoop voe v,deoscherm volgen in de bin-3so van Milaan. Er werden Ve" Politiemensen ingezet om de tie ""j'Sduizend Westduitse en vijft r .u»zend Nederlandse suppor•j, ln toom te houden. °Pen n- **e kassa zondagochtend Ulij ging, dreigde even van alles |e gaan. De Italiaanse politie