Kapitaal en arbeid in Nederland

  • Kopieer en plak deze bronvermelding in je document

Onderstaande tekst is niet 100% betrouwbaar

sche hoop, daarmede de vrede in eigen rijen te herstellen. Van dit oogenblik af beschouwt het als zijn voornaamste, °m niet te zeggen zijn eenige taak, het voeren van den vakstrijd. Het poogt dien zooveel mogelijk in eigen handen te koncentreeren, wat tot op zekere hoogte ook gelukt, fn 1906 keert de stakingskas van het N.A.S. ruim f 25.000 aan steungelden uit, - een groot bedrag voor dien tijd.

Nog vóór het begin der nieuwe eeuw heeft, na de eerste moeilijke jaren, de groei der S. D. A. P. ingezet. Die groei dateert van 1897, het jaar dat de algemeene verkiezingen Troelstra en van Kol in de Kamer brengen, weldra door Schaper als derde gevolgd. Het politiek getij draagt de S- D. A. P. omhoog. Met het kabinet Borgesius komt het vooruitstrevende liberalisme aan de regeering, dat liever hervormingen geven wil, dan uitbreiding van het kiesrecht aan de orde stellen. 1901 ziet de Ongevallenwet en de Woningwet tot stand komen. Kort daarop volgen de Militiewet en de Leerplichtwet. Hoe onbevredigend al deze wetten, op de Ongevallenwet na, van sociaal-demokratisch standpunt ook zijn, zoo wekken zij in het proletariaat toch belangstelling voor politieke-parlementaire aangelegenheden; hoe meer de wet ingrijpt in het leven van den arbeider, des te meer wordt hij genoodzaakt, zich om de wetgevende lichamen te bekommeren. De sociaal-demokratische kamerfraktie doet haar uiterste best, zoowel om die belangstelling te versterken, als om het karakter der S- D. A. P. als eenheid van revolutionnaire en hervormingspartij in het licht te stellen. De propagandisten der Partij maken het optreden van haar afgevaardigden als onversaagde voorvechters der arbeidersbelangen door het geheele land bekend. Van 1900 af wordt „Het Volk" dagblad: de partij heeft over een nieuw, belangrijk propagandamiddel de beschikking gekregen.

De groei der S. D. A. P. in het tijdvak 1897/1913 houdt,