106
Ick heb gevolgt de Philosophen bequame
Voor dees tijdt / maer geeft my de Heer spatie /
Ick sal 't schriftelijk betoonen lofesame/
Hoe ellendig hier is Menschen habitatie/
Want 'tWoordt Godts is rijk/ende heeft beter gratie/
Dan al wat Philosophen oyt met monde spraken /
Dat het boekje voor de school bestemd was, zou men ook kunnen afleiden uit wat het de dichter op blz. 4 laat zeggen: „Vindt gy my te koop in eenigen oört // staen / Veracht my niet/het waer tegen reden: Want goet onderwijs doet in deughden voort // gaen." De vele anecdoten en verhaaltjes, die erin voorkomen, maakten het — tenminste voor dien tijd — als schoolboek rjiirf ingeschikt.l) Zoo vinden we op blz. 11 een vertelling van den kraanvogel:
De Kraen*vogel verneemt den Winter al eer 'tvriest/ Dies hy met al de sijne in orden wech trect Na Africa, al vliegende hy verkiest Een leydsman, die den weg niet en verliest: Ook als in een slagkoorden voert hyse perfect / Vermoeyt zijnde, isser terstont een ander subject/ Die dlast aenvaert / ook slaen sy rink end' houden
gemeyn /
Wie in haer nacht rust moet blijven ontwekt/
End' die schüWaoht houden voor groot en kleyn /
Soo haest de Sonne schuyl gaet in den Occident /
Versadigt zijnde / in haer begraesde pleyn
Nemen ruste, behalven den waeker content;
Die voor uyt al d'andere gaet staen deligent
Op een been /houd in den anderen voet een keye/
Om niet te slapen / 't is by alle Philosophen bekent /
Verneemt hy onraet, hy wecktse met geschreye /
Die al t'samen ruymen de Valeye /
Al ist duyster/door sulck waerschouwen:
Dees Dieren leeren de Mensüh goe schildwacht houwen."
!) Ook in dit boekje komen dingen voor, die wij niet graag in een schoolboek zouden opnemen. Zoo beschrijft de auteur op blz. 13 & 14, aan de hand van Pliniüs, de ontwikkeling van het zaad in het moederlijf en de igeboorte daarvan.